30 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Runik Yazıtlı Hz. İsa’nın Sözleri Olan Tahta Parçası Bulundu

Norveç’te arkeologlar Oslo’da Medieval Park’ta runik yazıtlı üzerinde Hz.İsa’nın sözleri olarak bilinen tahta parçası buldu. Buluntu yerinde ayrıca yine runik yazıtlı kemik parçası ele geçti.

Kemik parçası üzerinde İskandinav dili, tahta parçası üzerinde ise Latince ve İskandinav dilinde üç tarafında da yazıt görülüyor.

Buluntular üzerinde neler okundu

Norveç Kültürel Miras Araştırmaları Enstitüsü’nün (NIKU) arkeologları tarafından bulunan parçaların üzerinde ki yazıtları inceleyen UiO’da yazı kültürü (runoloji) ve ikonografi profesörü olan Kristel Zilmer, “yazıtları yorumlamak her zaman kolay değildir. Yazıtlar eksik olabilir ve yazıldıkları bağlam genellikle bizim için bilinmemektedir” dedi.

Dini içerikli runik yazıtlı tahta parçası
Fotoğraf: Jani Causevic, NIKU

Bununla birlikte, metnin büyük bir kısmı okunaklı olduğunu ifade eden Zilmer, “rün çubuğunun geniş bir tarafında Latince “manus Domine / i”, diğer geniş tarafında ise kadın adı “Bryngjerd, er det / som det…” yazmakta kısa tarafta ise, hem Latince bir ifade hem de İskandinav dilinde bir devam olarak anlamlı olabilecek, muhtemelen “Doğrudur” ifadesi olan sekiz küçük işaret vardır” dedi.

Geniş bir tarafta, Latince’de iki kelime görüyoruz. Domine veya Domini ve Manus. Manus “el” ve Dominus “efendim, Tanrım” anlamına gelir ve bu, iyi bilinen bir Latince duanın bir parçasıdır. Hz. İsa’nın sözleri olarak bilinen; In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum, “Ellerinde, Tanrım, ruhumu teslim ediyorum” yazılıdır.

Rün çubuğunun kısa tarafı bu duanın devamı olarak yorumlanabilir ancak ilk rün ne olduğuna göre değişir. Bir þ olabilir ve Þat er satt, «Deter er sant», İskandinav destan edebiyatından ve bazı runik yazıtlardan bilinen bir ifadeye atıfta bulunabilir.

İskandinav dili ve Latinçe yazılmış runik tahta parçası
Hz.İsa’nın sözleri olarak bilinen “Ellerinde, Tanrım, ruhumu teslim ediyorum” Fotoğraf: Tone Bergland, NIKU.

Aynı veya benzer ifade, Norveç ve Gotland’dan bazı kilise yazıtlarında kullanılmaktadır. En ilginç örnek, İskandinav dilindeki runik yazıtın dediği Urnes stave kilisesindendir: “Kutsal Lord’un elini Brynjolv’un ruhu üzerinde tutun.” Bu mesaj, rune çubuğundaki kelimeleri çok andırıyor.

Diğer geniş tarafta, Bryngærðr yazıyor, ardından fiillerle kısmen hasarlı bir ifade geliyor. Bir olasılık, onu takip ettiği, yani gizlemek veya gizlemek, aynı zamanda teslim olmak veya boyun eğmek anlamına gelen fela fiili ile ifade edilmiş olmasıdır. İkincisi, diğer taraftaki dua ile iyi anlaşabilir.

Rün araştırmacısı, Tanrı’nın ellerine teslim olanın Bryngjerd olduğunu söyledi.

Zilmer, "basmarşærbæin" yazan bu kemik parçası üzerinde iki yorum yapılıyor.Fotoğraf: Jani Causevic, NIKU
Zilmer, “basmarşærbæin” yazan bu kemik parçası üzerinde iki yorum yapılıyor.Fotoğraf: Jani Causevic, NIKU

Kemik üzerinde yer alan yazıt hakkında iki yorum yapılıyor

Runik yazıtlı kemiğin at ya da ineğe ait olduğu düşünülüyor. Zilmer, üzerinde ki yazıt da “basmarşærbæin” okunduğunu söyledi.

Bu okunuş iki yorum getiriyor. Bu yorumlardan ilki, yazıtın kişisel ismi ya da takma bir ismi barındırdığı diğer yorum ise sadece kemiği tanımladığı yönündedir.

Banner
Benzer Yazılar

Japonya’da Doğu Asya’nın en eski Dako kılıcı keşfedildi

28 Ocak 2023

28 Ocak 2023

Japonya’nın Nara bölgesinde bulunan Tomio Maruyama mezar höyüğünde Doğu Asya’nın en eski Dako kılıcı keşfedildi. Dako kılıcının bulunduğu mezar MÖ...

Pompeii kurbanlarının DNA analizi şaşırtıcı sonuçlar verdi

28 Mayıs 2022

28 Mayıs 2022

M. S. 79 yılında Vezüv yanardağının şiddetli patlaması ile yerle bir olan Pompeii’nin küller arasında kalan iki kurbanın DNA analizi...

Adramytteion Antik Kenti kazılarında Roma hamamına ait yer altı ısıtma sistemi ortaya çıkarıldı

8 Ekim 2022

8 Ekim 2022

Antik çağ tarihçilerinden Strabon, Heredot ve Stephanos Byzantinos’un eserlerinde adı geçen Adramytteion Antik Kenti’nde devam eden kazılarda Roma dönemine ait...

Aizanoi Antik Kenti’nde 651 Adet Roma Sikkesi Bulundu

27 Ocak 2021

27 Ocak 2021

Aizanoi Antik Kenti’nde yapılan kazılar neticesinde Roma dönemine tarihlendirilen 651 adet sikke bir testi içinde bulundu. Bilindiği üzere Aizanoi Antik...

300 yıllık kutsal deniz kızı mumyasının gizemi çözüldü

20 Şubat 2023

20 Şubat 2023

Mumyalanmış bir deniz kızı yüzyıllardır Japonların kutsalları arasında yer alıyor. Kendisine tapıyorlar çünkü deniz kızının iyileştirici güçlere sahip olduğuna inanıyorlar....

Metropolis’te Roma dönemi hamamın merkezi ısıtma sistemi “Hypocaust” bulundu

11 Ağustos 2022

11 Ağustos 2022

İzmir Torbalı ilçesi’nde yer alan Metropolis Antik Kenti’nde Roma dönemi hamamın merkezi ısıtma sistemi “Hypocaust” ortaya çıkarıldı. Temeli 5 bin...

Dünya Arkeoloji Günü Kutlu Olsun!

17 Ekim 2020

17 Ekim 2020

Arkeoloji, Türkçe’ye yanlışlıkla da olsa kazı bilim olarak çevrilmiş bilim dalıdır. Halbuki kazı çalışmaları arkeolojinin sadece alt dallarından biridir. Arkeoloji...

“Posta pullarının Mona Lisa’sı” 15 Milyon Dolara Satışa Çıkıyor

28 Nisan 2021

28 Nisan 2021

Dünyanın en eski pulu olarak bilinen 1 sentlik posta pulu “Posta Pullarının Mona Lisa’sı” başkent Londra’daki Sotheby’s Müzayede Evi’nde gösterime...

Afrika’nın Unutulmuş Krallığı “Kush”

6 Ocak 2021

6 Ocak 2021

Sudan’da kurulmuş olan en eski krallıklardan biridir. Bu krallık 5000 yıl önce muhteşem bir krallık kurmuş ve nedense akabinde unutulmuştur....

Kültepe Kazıları Suriye’de Bilinmeyen Bazı Olayları Çözebilecek

26 Mayıs 2021

26 Mayıs 2021

Anadolu’nun yazılı tarihini başlatan Kültepe kazıları Haziran ayında başlıyor. Kültepe kazı başkanı Prof. Dr. Fikri Kulaklıoğlu, Haziran ayında başlayacak ve...

Pagan Tanrıları ikonalarda gizlendi mi?

23 Şubat 2023

23 Şubat 2023

Hz. İsa, Hz. Meryem, melekler ve azizlerin yer aldığı ikonalar, Hristiyan dini yapılarının önemli ve ayrılmaz bir parçasıdır. İkona sanatı,...

Olimpiyat oyunlarının da düzenlendiği Antakya Antik Hipodrom’unda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı

29 Eylül 2022

29 Eylül 2022

M. Ö. 67 yıllarında inşa edilen Roma Dönemi Antakya Antik Hipodromu’nda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı. Helenistik Dönem yapılarının...

İran’ın batısındaki Anahita Tapınağı Restore Ediliyor

12 Haziran 2021

12 Haziran 2021

İran’ın batısındaki Kangavar şehrinde bulunan antik Anahita tapınağının restorasyon projesine başlandı. Anahita Tapınağı, Kermanşah ili, Kangavar Şehri’nin ortasında, Hamedan’dan Kirmanşah’a giden...

Jale İnan Hoca ile başlayan mücadele sonuç verdi. Bu topraklara ait 6 tarihi eser iade edildi.

13 Kasım 2022

13 Kasım 2022

1967 yılında Amerika’da bir sergide yer alan bir grup bronz heykelin Anadolu kökenli olduğuna dair bulgulara ulaşılması sonrası Jale İnan...

Bilinen en eski Bask dili ile yazılmış metin keşfedildi

15 Kasım 2022

15 Kasım 2022

İspanya’da arkeologlar, ülkenin kuzeyindeki Navarre bölgesi Irulegi arkeolojik alanında, “bilinen en eski Bask dili metni” içerdiğine inandıkları bir buluntu keşfettiler....

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]