5 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Polonyalı Arkeologdan, Arkeolojide Devrim Yaratacak Yapay Zeka Projesi

Polonyalı bilim insanları arkeolojide yeni bir çağ açıyor. Tarih öncesi mezarlıkları, kaleleri ve yerleşim yerlerini tespit etmek için yapay zeka kullanmayı planlıyorlar. Sistem amaçlandığı gibi ilerlerse, tıpkı radyokarbon tarihlemesinin yaptığı gibi bir devrim yaratacağına inanıyorlar.

Çalışma başarılı olursa, Polonyalı Bilim İnsanları yerleşim yerlerini tespit etmek için yapay zeka kullanan ilk bilim insanları olacak.

Varşova Üniversitesi’nden proje önderi Piotr Wroniecki: “Antik insan yapımı yapıların izlerini tespit etmek için yapay sinir ağlarını kullanmak istiyoruz. Popüler kanının aksine, Polonya’da bile yoğun ve uzun vadeli insan varlığının bilinmeyen binlerce kalıntıları vardır. Verilerde çok büyük bir artış bekliyorum” dedi.

Wroniecki’nin ekibi sadece arkeologları değil aynı zamanda coğrafyacıları, tarihçileri, bilişim uzmanlarını ve özel sektörden uzmanları da içeriyor.

Piotr Wroniecki, Yapay bir sinir ağının düzgün çalışabilmesi için, işlenmesi için çok büyük miktarda veriye ihtiyacı vardır. Bu nedenle, projenin bir parçası olarak terabaytlarca uydu görüntüsünü + besleyeceğiz. Birkaç on yıldır, bilim insanları bu görüntüleri arkeoloji için analiz ediyorlar, ancak insanlar fotoğraflara bakıyor. Çok zaman alır. Ayrıca insanlar onlara öznel olarak bakarlar. Bu yüzden insan faaliyetinin eski izlerini gözden kaçırıyorlar. Yapay zekanın bunları hızlı, verimli ve objektif bir şekilde tespit edebilmesini umuyoruz” dedi.

Roundel adı verilen Neolitik döneme tarihlenen nesne, orta Avrupa'nın her yerinde görünen hendekleri olan eş merkezli bir yapı, Fotoğraf: Google Earth
Roundel adı verilen Neolitik döneme tarihlenen nesne, orta Avrupa’nın her yerinde görünen hendekleri olan eş merkezli bir yapı, Fotoğraf: Google Earth

Sinir ağı, uydu veya hava fotoğraflarında görülebilen mahsul işaretlerini ayırt etmeye odaklanacak şekilde programlanacak. Eski binaların kaldığı yerlerde, tahılların ve otların büyüme şekli, çevredeki alanlardakinden biraz farklıdır. Tarih öncesi evlerin ana hatları, örneğin daha koyu bitki örtüsü ile belirtilir. Avrupa’daki yeni arkeolojik alanlar genellikle bu şekilde keşfedilir ve özelliklede kuşbakışı görülebilecek değişiklikler aranarak bulunurlar.

Wroniecki şunları söyledi: “Bu nedenle, belirli bir tür nesneye, bir yerleşime veya bir megalitik mezara değil, belirli bir anıtın yeraltındaki varlığını ortaya çıkaran, kırpma işaretleri şeklinde bir tür aracıya odaklanacağız.”

Uydu görüntüleri bir yapay zeka sistemine yüklenecek, bu sistem daha sonra kırpma izlerini bulacak, bunları arkeolojik kalıntılar olarak sınıflandıracak ve ardından bunları bir harita üzerinde ana hatlarıyla işaretleyip işaretleyecektir.

Wroniecki, bu işi manuel olarak yapmanın aylar alacağını söyledi. Yapay sinir ağları zaten seramik parçalarını sınıflandırmak için kullanılıyor olsa da, şu ana kadar “dünyada hiç kimse eski insan faaliyetlerinin izlerini bulmak için uydu görüntülerinde kırpma izlerini analiz etmek için yapay sinir ağlarını kullanmadı” diyor.

Şu anda, arkeologlar genellikle tek bir yerleşim veya mezarlığa odaklanıyor. Ancak Wroniecki, bu konuların bir bütün olarak incelenmesi gerektiğine ve arkeolojik peyzajın kapsamlı bir incelemesinin yapılması gerektiğine inanıyor.

Projenin üç yıl sürmesi planlanıyor ve arkeolog, tüm Avrupa’da kullanılabilecek bir prototip araçla sonuçlandırmayı umuyor.

Kaynak: PAP

Banner
Benzer Yazılar

“Hepimiz Genomlarında Bir Miktar Neandertal Soyu Taşıyoruz”

7 Nisan 2021

7 Nisan 2021

Max Planck Enstitüsü’nün arkeogenetik bölümünden Kay Prufer ” Hepimiz genomlarında bir miktar neandertal soyu taşıyoruz” dedi. Bulgaristan’da yer alan Bacho...

Polonya’daki Soldau toplama kampının yakınındaki iki toplu mezarda 8.000 kurbanın külleri bulundu.

15 Temmuz 2022

15 Temmuz 2022

Polonyalı yetkililer, II. Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından katledilen en az 8.000 Polonyalının küllerini içeren eski Nazi toplama kampı Soldau...

Uzmanlar, Garibin Tepe’de bulunan anıtsal ve üç boyutlu Urartu heykelinin sırrını ortaya çıkarmak üzere

9 Kasım 2024

9 Kasım 2024

Van’ın Tuşba İlçesi’nde geçen yıl kurtarma kazısı yapılan alanda arkeologlar tarafından yaklaşık 1 ton ağırlığında Urartular dönemine ait bazalt taşından...

Orta Asya’da ilk defa bir Boğa Jeoglifi Keşfedildi

29 Eylül 2021

29 Eylül 2021

Rusya Bilimler Akademisi Maddi Kültür Tarihi Enstitüsü (IIMK RAS) ve LLC Krasnoyarsk Geoarchaeology’den arkeologlar, Rusya’nın Moğolistan sınırına yakın, Tuva Cumhuriyeti’ndeki...

Sillyon Antik Kenti’nin stadyumu gün yüzüne çıkarılıyor

26 Nisan 2024

26 Nisan 2024

Antalya’nın Serik ilçesindeki Sillyon Antik Kenti’nin 10 bin kişilik stadyumu gün yüzüne çıkarılıyor. Kazı ekibi şu ana kadar stadyumun yüzde...

125.000 $ ‘a Titanik Gemisini Sualtında Ziyaret Edebilirsiniz!

7 Kasım 2020

7 Kasım 2020

Titanik severlere müjdeli bir haber Ocean Gate Expeditions şirketinden geldi. Şirket Titanik enkazı üzerinde bir denizaltı araştırması ve keşif gezisi...

Assur Saraylarından Osmanlıya Kalan Miras “Harem ve Saray Planı”

25 Aralık 2020

25 Aralık 2020

Dünya’da ilk emperyalist yayılımı gerçekleştiren Akad devletinden sonra tarih sahnesine çıkan Assur devleti Akadlıların yayılım hayallerini gerçeğe dönüştürmüştür. MÖ.9 yüzyılda...

Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldı

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Nasıralı İsa olarak da bilinen Hristiyan toplumunun peygamberi Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldığı iddiası Reading Üniversitesi’nden Profesör Ken...

Arkeologlar, acımasız Publius Vedius Pollio’nun oturma odasının antik mozaiğini ortaya çıkardılar

13 Aralık 2022

13 Aralık 2022

Napoli Üniversitesi’nden “L’Orientale” arkeologları Pausilypon Arkeoloji Parkı’nda Publius Vedius Pollio’nun villasına ait bir mozaik ortaya çıkardılar. Park, Roma döneminde günümüz...

Orkney’de 5.500 yıllık mezarda iki gizemli taş

2 Eylül 2021

2 Eylül 2021

Orkney’de arkeologlar, 5.500 yıllık bir mezarda iki gizemli taş top keşfettiler. Arkeologlar, Sanday, Tresness’te, İskoçya’nın en eski anıtlarından biri olduğu...

Şeytan’ın İkonografisi

9 Kasım 2020

9 Kasım 2020

Bu yazımızda Şeytan’ın ikonografisi ile şeytan kimliğinin sanatta nasıl yavaş yavaş şekillendiğini Sanat tarihini esas alarak kısaca irdelemeye çalıştık. Şeytanın...

Bir Battaniye Yapmak İçin Kaç Hindi Tüyü Gerekir?

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Atalarımızın bizim kadar şanslı olmadıkları dönemlerde kendilerini sıcak tutabilmek için alternatif bir çok şeye ihtiyaçları vardı. Bu alternatiflerden bazıları da...

Tatarlı Höyük’te 4 bin yıllık çöp çukuru bulundu

26 Ekim 2021

26 Ekim 2021

Neolitik dönemden Roma dönemine kadar birçok yerleşim izi görülen Tatarlı Höyük’te 4 bin yıllık çöp çukuru ortaya ortaya çıkarıldı. Tatarlı...

Kuşadası’nda Helenistik Döneme ait tümülüs ortaya çıkarıldı

4 Ocak 2023

4 Ocak 2023

Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yürütülen yüzey araştırmasında Helenistik Döneme ait tümülüs ortaya çıkarıldı. Kuşadası’nın Kuştur mevkiinde keşfedilen tümülüsün yaklaşık 2350 yıllık...

259 Yıllık Güneş Saatine Boya Badana Yapıldı

25 Ocak 2021

25 Ocak 2021

Akademisyen Tarihçi Dr. Fatih Köse, twitter hesabından 259 yıllık güneş saati üzerine yapılan boya badanalı restorasyon çalışmasını “İnsan nereye boya...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]