27 April 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Orta Asya Nehir Medeniyetlerinin Yıkılmasının Sebebi Cengiz Han Değilmiş!

Orta Asyada nehir kenarına kurulmuş bir çok şehrin Moğol istilaları neticesinde yok olduğu görüşü hakimdir. Uzun süredir devam eden bu görüş, Orta Asya’nın ortaçağ nehir medeniyetlerinin yok edilmesinin, MS 13. yüzyılın başlarındaki Moğol istilasının doğrudan bir sonucu olduğu yönündeydi.

Yeni bir çalışma bu görüşe meydan okuyor.

Orta Asya’daki Aral Denizi havzası ve bölgeden akan büyük nehirler, bir zamanlar çiftçilik yapmak için sel suyu sulamasını kullanan gelişmiş nehir medeniyetlerine ev sahipliği yapıyordu. Daha sonra bu bölge geriledi veba gerileme  13. yüzyılın başlarındaki yıkıcı Moğol istilasına atfedildi, ancak uzun vadeli nehir dinamikleri ve eski sulama ağlarına ilişkin yeni araştırmalar, değişen iklim ve kurak koşulların gerçek neden olabileceğini gösteriyor.

İngiltere, Lincoln Üniversitesi liderliğindeki araştırmacılar, iklim değişikliğinin bölgedeki sel suyu çiftçiliği üzerindeki etkilerini yeniden yapılandırdılar ve nehir akışının azalmasının, daha önce gelişen bu şehir devletlerinin terk edilmesi için eşit derecede önemli olduğunu buldular.

Şehrin yerine ilk yerleşim yerleri VIII.Yüzyılda ortaya çıktı. Şehir, Büyük İpek Yolu’nun ana kollarından biri üzerinde bulunduğu için hızla gelişiyordu. XII.Yüzyılda saraylar, kervansaraylar ve şehir blokları ile büyük bir el sanatları ve sanat ticaret merkezi haline geldi. Otrar şehri.

River Systems and Global Change’in yazarı ve Lincoln Direktörü Prof. Dr.Mark Macklin, “Araştırmamız, Orta Asya’nın unutulmuş nehir medeniyetlerinin ölümünün nihai nedeninin Cengiz han değil, iklim değişikliği olduğunu gösteriyor ” dedi.

“Orta Asya’nın, elverişli iklim koşulları nedeniyle 7. ve 8. yüzyıllardaki Arap istilalarının ardından hızla toparlandığını gördük. Ancak Moğol yıkımı sırasında ve sonrasında uzun süren kuraklık, sulamaya dayalı tarım yapan yerel nüfusun direncini azalttı ve büyük ölçekli yeniden yerleşmeyi engelledi. ”

Araştırma, bir zamanlar İpek Yolu ticaret merkezi olan Otrar vahasının arkeolojik alanlarına ve güney Kazakistan’da Seyhun ve Arys nehirlerinin buluşma noktasında bulunan sulama kanallarına odaklandı. O eski vahanın merkezi Otrar (Farab) şehriydi ve yüzyıllar boyunca Çin’den Avrupa’ya giden Büyük İpek Yolu’nun kervanları oradan geçiyordu.

Araştırmacılar, sulama kanallarının ne zaman terk edildiğini belirlemek için bölgeyi araştırdı ve sulama kanallarını besleyen Arys nehrinin geçmiş dinamiklerini inceledi. Sulama sistemlerinin terk edilmesi, 13. ve 14. yüzyıllarda meydana gelen Moğol istilalarına karşılık gelmekten ziyade, nehir yatağı erozyonunun MS 10. ve 14. yüzyıllar arasında, nehir akışlarının düşük olduğu kurak bir döneme denk gelen ve tarihin en büyük iklim değişikliğini yaratan bir nehir yatağı erozyonu aşamasıyla eşleşiyor. Bu dönem de 1300 yılına kadar Avrasya’nın büyük bölümünü kaplayan Moğol İmparatorluğu dönemine denk gelmektedir.

Bazı kaynaklarda Cengiz Han’ın yaptığı büyük yıkımların 40 milyon insanın ölümüne sebep olduğu yazmaktadır. O günün koşullarında bu rakamın yaşayan nufüsun neredeyse yüzde 11 ‘ine denk gelmektedir.

Moğol yıkımı, tarihin en ölümcül olaylarından biri olarak kabul edilir.

Banner
Benzer Yazılar

Aççana Höyük’te Hitit tarihini etkileyecek 3250 yıllık mühür bulundu

19 Kasım 2021

19 Kasım 2021

Aççana Höyük kazılarında ortaya çıkarılan 3250 yıllık mühür baskısı ve kil tablet Hitit tarihini etkileyecek önemli bir keşif olarak değerlendiriliyor....

Dünyanın En Eski Cinayeti

14 Şubat 2021

14 Şubat 2021

Araştırmacılar İspanya’da bir mağarada, şimdilerde Sima de los Huesos veya Pit of Bones olarak bilinen yerde bir toplu mezar buldular....

259 Yıllık Güneş Saatine Boya Badana Yapıldı

25 Ocak 2021

25 Ocak 2021

Akademisyen Tarihçi Dr. Fatih Köse, twitter hesabından 259 yıllık güneş saati üzerine yapılan boya badanalı restorasyon çalışmasını “İnsan nereye boya...

Yeni Çalışma; “Tunç Çağı’nda hançerler ne için kullanılıyordu” sorusuna cevap veriyor.

30 Nisan 2022

30 Nisan 2022

Tunç Çağı tabakalarının önemli maddi kalıntılarından biri olan bronz hançerler üzerinde yeni bir çalışma gerçekleştirildi. Çalışma, “Tunç Çağı hançerleri ne...

Katar Müzesi Asaila’da Yaptığı Yeni Keşifleri Duyurdu

13 Ocak 2021

13 Ocak 2021

Katar Müzeleri Arkeoloji Bölümü (QM), Katar’ın batısında, Umm Bab’ın yaklaşık 12 kilometre doğusunda yer alan ve ülkenin en eski arkeolojik...

İspanya’nın güneyinde “Benzeri görülmemiş” Fenike nekropolü keşfedildi.

29 Nisan 2022

29 Nisan 2022

Güney İspanya’daki Osuna bölgesinde M. Ö. 4. veya 5. yüzyıldan kalma bir Fenike nekropolü bulundu. İber yarımadasında yaşayan Fenikelilerin ölülerini...

Mısır’daki Marea Antik Kenti’nde keşfedilen binlerce ‘Nummi Minimi’ sikkesi incelendi

20 Aralık 2023

20 Aralık 2023

Varşova Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi’nden nümismatistler, İskenderiye’nin 45 kilometre güneybatısında bulunan Marea Antik Kenti’nde keşfedilen; önce göz ardı edilen binlerce küçük...

Ulucak Höyük seramiklerinin üzerinde 8 bin yıllık parmak izleri

13 Ağustos 2022

13 Ağustos 2022

Ege Bölgesi’nin en önemli yerleşimi Ulucak Höyük kazılarında ortaya çıkarılan seramik atölyelerinde kullanılan seramik hamurlarının üzerinde 8 bin yıllık parmak...

Beyrut Baalbek Pazarında Roma Mozaiği Bulundu

31 Aralık 2020

31 Aralık 2020

Beyrut’un kuzeydoğusunda ki Baalbek’te bir pazarı kazan işçiler MÖ 60 ile MS 300 yılları arasındaki Roma işgaline tarihlenen bir mozaik...

Arkeolog, İrlanda’daki kısmen batık bir yapının tarih öncesi bir mezar olduğunu söylüyor

25 Ekim 2022

25 Ekim 2022

Yeni araştırmalar, yıllar önce Güney İrlanda’daki küçük Rostellan köyünün kuzeyinde, Rostellan Ormanı’ndaki Cork Limanı’nın doğu kıyısında bulunan yapının tarih öncesi...

Araştırmacı, Libya’daki Cyrene antik kenti yakınlarındaki bir su kanalının içinde Bacchus heykelinin başını buldu

2 Ocak 2024

2 Ocak 2024

Libyalı Arkeoloji araştırmacısı Issam Menfi, Yunan döneminden kalma Bacchus heykelinin başını Cyrene antik kenti yakınlarındaki bir su kanalının içinde buldu....

Amastris Antik Kenti’nde 1800 yıllık bir su perisi heykeli bulundu

8 Eylül 2023

8 Eylül 2023

Bartın’ın Amasra ilçesindeki Amastris Antik Kenti’nde, yapılan kazılarda 1800 yıllık olduğuna inanılan bir su perisi heykeli ortaya çıkarıldı. 1800 yıllık...

Sanatın Müzeye Dönüşmesi mi Yoksa Müze Mimarisinin Sanat Olması mı?

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

Teshima Japonya’nın İç Denizinde , Naoshima ve Shōdoshima adaları arasında bulunan ve Kagawa Eyaletinin bir parçası olan bir adadır ....

2500 Yıllık Afrodit Tapınağı Keşfedildi

2 Ocak 2021

2 Ocak 2021

Arkeologlar, İzmir iline bağlı Çeşme ve Urla ilçesi civarında Tanrıça Afrodit adına yapılmış 2500 yıllık bir tapınak keşfettiler. İzmir’e bağlı...

Abydos’da M.Ö 3000’lere Tarihlenen Bira Üretim Tesisi Bulundu

14 Şubat 2021

14 Şubat 2021

Bira, eski çağlardan bu yana tarihin en çok sevilen ve tüketilen içkisi olmuştur. Bira, eski çağlarda sadece insanların tükettiği  bir...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]