19 June 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Hitit kenti Büklükale’nin, Hurri toplumu ile yakın bağları olduğunu gösteren “önemli keşif”

Japon arkeologlar, Büklükale’de Hitit İmparatorluğu’nun ilk yıllarına ait Hurri dini arınma metnini içeren kil tablet parçasını keşfettiler.

Araştırmacılara göre keşif, haklarında az bilgiye sahip olunan Hurrilerin 3.000 yıldan daha uzun bir süre önce Hitit İmparatorluğu’nun kurulmasında yakından ilişkili olduğunu gösteriyor.

Çivi yazılı kil tablet Hurrice yazılmıştır.

“Kil tabletin Hitit kraliyet ailesi ile Hurriler arasındaki bağlar üzerinde büyük etkilerin olduğunu söyleyen Japon Anadolu Arkeolojisi Enstitüsü’nün (JIAA) bir keşif gezisine başkanlık eden araştırmacı Kimiyoshi Matsumura, “Hititlerin baş düşmanı olması gereken Hurrilerin, günümüzün temeli olan demircilik teknolojileriyle zenginleşen Hitit İmparatorluğu’nun oluşum sürecinde oynadıkları rolün detaylarına ışık tutmayı umuyoruz” diye konuştu.

Yaklaşık 3 santimetre büyüklüğündeki tablet, Haziran ayında (2022 kazı sezonu), keşif üyelerinin kraliyet ailesinin bağlarının olduğunu düşündükleri Büklükale’deki saray kalıntılarının yakınında ortaya çıkarıldı.

Jiaa yetkilileri, 50 metreden daha uzun bir kerpiç binanın, muhtemelen bir sarayın, muhtemelen Hitit İmparatorluğu döneminde orta kesimindeki tepenin üzerinde durduğunu ve kabaca M.Ö. 1.700’den M. Ö. 1.200’e kadar geliştiğini söyledi.

Hurri dilinde yazılmış dini arınma ritüelinin konu edildiği kil tablet parçası Fotoğraf  Japanese Institute of Anatolian Archaeology
Hurri dilinde yazılmış dini arınma ritüelinin konu edildiği kil tablet parçası Fotoğraf Japanese Institute of Anatolian Archaeology

Büklükale, daha önce her biri 3.000 kadar toprak kase yığını içeren büyük ölçekli ritüel alanlar üretmişti.

Tablete kazınmış metin, arınma adı verilen bir Hurri dini ritüeline aitti. Yetkililer, kaligrafik stilin tabletin Hitit İmparatorluğu’nun kuruluş yıllarında yapıldığını gösterdiğini ifade ettiler.

Yaklaşık 1.000 kilometre güneydoğuda yaşayan Hurriler, Mitanni Krallığı’nı bugünkü Suriye’den kuzey Mezopotamya’ya kadar uzanan bir alanda inşa ettiler.

Kabaca M.Ö. 1.500’den M.Ö. 1.300’e kadar gelişen krallık hala gizemli yönü ile dikkati çekiyor. Öyle ki, adının Wassukkani olduğunu bildiğimiz başkentleri bile şimdiye kadar bulunamamıştır.

University College London’da eski Ortadoğu dilleri doçenti olan Mark Weeden, son bulgunun, Hitit İmparatorluğu’nun ilk günlerinden beri Hitit kraliyet ailesi için önemli bir yer olan Büklükale’nin Hurri toplumu ile yakın bağları olduğunu gösteren “önemli bir keşif” olduğunu söyledi.

“Hitit topraklarında Hurri kil tabletlerinin ortaya çıkarıldığı sadece üç yer daha var, bunların hepsinin Hitit kraliyet ailesiyle yakından ilişkili olduğu biliniyor” diyor JIAA keşif gezisinde kil tabletler üzerindeki Hurri metinlerinin çözümlenmesinde çalışan Weeden.

“Büyük ölçekli ritüellere ilişkin kanıtlara ek olarak, antik Hurri dilinde yazılmış dini ritüellerle ilgili kil tabletler Büklükale harabelerinde ortaya çıkarıldı, bu da Hurri dilindeki ritüellerin muhtemelen Hitit kraliyet ailesi tarafından gerçekleştirildiğini düşündürüyor.”

Hitit kenti Büklükale, Kırıkkale ilinin Karakeçili ilçesine bağlı Köprüköy mahallesinde yer alıyor. Hitit dönemine ait sur duvarları, Frig çağına ait yapı kalıntıları, Roma dönemine ait mezar ve antik yolu barındıran Büklükale kazı çalışmaları, 2010 yılından bu yana Japon Anadolu Arkeolojisi Enstitüsü tarafından gerçekleştiriliyor.

Kapak fotoğrafı kültürportalı

Banner
Benzer Yazılar

İran’dan Kaçırılan Antik Sırlı Tuğlaları İsviçre İade Etti

30 Aralık 2020

30 Aralık 2020

Yaklaşık 40 yıl önce İran’dan kaçırılan 49 sanat eseri İsviçreli yetkililerin yardımlarıyla evlerine iade edildi. Kültürel Miras, Turizm ve El...

Tapınak olduğu düşünülen yapının anıtsal bir çeşme olduğu ortaya çıktı

26 Kasım 2024

26 Kasım 2024

Hyllarima antik kentinde bir zamanlar tapınak olduğu düşünülen yapının aslında anıtsal bir çeşme olduğu belirlendi. Muğla’ya yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda...

Anadolu Neolitik Çağı’na Işık Tutacak Sefertepe Kazıları Devam Ediyor

16 Eylül 2022

16 Eylül 2022

Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde yer alan Sefertepe, Anadolu Neolitik Çağı’na ışık tutacak bilgiler vermeye devam ediyor. Göbeklitepe ve Karahantepe ile çağdaş...

Xianyang Havalimanı’nın genişletme projesi sırasında 3.500’den fazla antik mezar bulundu

17 Şubat 2021

17 Şubat 2021

Shaanxi Eyalet Arkeoloji Enstitüsü’ne göre, Xi’an’daki Xianyang Uluslararası Havalimanı’nın genişletme projesi sırasında 3.500’den fazla antik mezar dahil olmak üzere  4.600’den...

Assos Kazılarında 1650 Yıllık Toprak Izgara Ortaya Çıkarıldı

13 Ağustos 2021

13 Ağustos 2021

Çanakkale Ayvacık ilçesi’nin Behramkale Köyü sınırları içerisinde yer alan antik çağın ünlü düşünürlerine ev sahipliği yapan dönemin zengin yerleşim yeri...

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

5 Ocak 2022

5 Ocak 2022

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir...

Umman’da Ziyaret Edilmesi Gereken Yerler

9 Ocak 2021

9 Ocak 2021

Umman’da ziyaret edilmesi gereken bir çok yer var. Bizde bu yazımızda pandemi dönemi boyunca evde çok sıkılanlar için tatil hayali...

Aizanoi’de “Afrodit” ve “Dionysos” un heykel başları bulundu

29 Ekim 2021

29 Ekim 2021

Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde yer alan 5 bin yıllık geçmişe sahip Aizanoi Antik Kenti kazılarında aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in ve...

Araştırmacılar, antik Çin’de uygulanan beş cezadan biri olan Yue’nin (Amputasyon) 3.000 yıllık kanıtını bulmuş olabilir.

8 Mayıs 2022

8 Mayıs 2022

South China Morning Post’a göre, Çin’li araştırmacılar, Çin’in kuzeybatısındaki bir mezarda bulunan iskeletin, suçlulara uygulanan ilk ayak amputasyon (Yue) ceza...

Kırk Yıldır Devam Eden Zominthos Minos Sarayı Kazısı Tamamlanmak Üzere

1 Ocak 2022

1 Ocak 2022

Girit adasının Kaz Dağı eteklerinde yer alan bölgenin ilk ve tek Minos sarayının yaklaşık 40 yıl süren kazıları tamamlanma aşamasına...

8200 yıllık mezar insan kemiklerinden yapılmış ölü hediyesini barındırıyor

4 Temmuz 2022

4 Temmuz 2022

Taş Devri’nde insanlar, kaybettikleri yakınlarını çeşitli hayvan kemiklerinden yaptıkları kolye, yüzük ve buna benzer eşyalar ile gömüyorlardı. 8200 yıllık mezar...

Glencoe Katliamı’nda öldürülen ‘İskoç klan şefine ait’ şöminede madeni para istifi bulundu

17 Ekim 2023

17 Ekim 2023

17. yüzyılda meydana gelen Glencoe katliamında öldürülen bir İskoç klan şefine ait olduğuna inanılan madeni paralar, Glasgow Üniversitesi arkeoloji öğrencisi...

18.000 yıl önce, geç Pleistosen insanları “Dünyanın En Tehlikeli Kuşunu” yumurtadan çıkarıp büyütmüş olabilir.

2 Ekim 2021

2 Ekim 2021

Araştırmacılar, yumurta kabuğunun, insanlar ve kuşlar arasındaki geçmiş etkileşimleri netleştirme potansiyeline sahip, az çalışılmış bir arkeolojik malzeme olduğunu söylüyor. Bununla...

Bilim insanları, tarih öncesi ve tarihi bireylerin akrabalarını altıncı dereceye kadar tanımlamalarını sağlayan yeni bir araç geliştirdiler

24 Aralık 2023

24 Aralık 2023

Yeni bir genetik analiz yöntemi, tarih öncesi ve tarihi bireylerin aile ilişkilerini altıncı dereceye kadar belirlemeyi mümkün kılmaktadır. Şimdiye kadar...

Sebastia kazıları 100 Yıl Aradan Sonra Yeniden Başladı: Antik Samiriye’nin Tarihi Gün Yüzüne Çıkıyor

8 Haziran 2025

8 Haziran 2025

Yaklaşık bir asırdır arkeolojik çalışmalardan uzak kalan antik Sebastia kentinde yeniden başlatılan kazılar, tarih araştırmacılarını ve uzmanları heyecanlandıran bulgulara sahne...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]