2 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çalışma, Fars platosunun Afrika’dan erken insan göçü için çok önemli bir merkez olarak ortaya çıktığını gösteriyor

60.000 ila 70.000 yıl önce, türümüz Homo sapiens Afrika’dan ayrıldı ve dünya çapında yeni yerleşim alanları bulmaya başladı.

70.000 ila 45.000 yıl önce dünya üzerindeki ilk insanların nerede yaşadıkları hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.

Homo sapiens Afrika’dan çıktı, sonra ne oldu? Yeni bir araştırmaya göre, genlerimizde gizli ipuçları bulunabilir.

Yakın zamanda yapılan multidisipliner bir çalışma, antik ve modern DNA’ya bakarak, Pers Platosu’nun Afrika anavatanlarının ötesine genişleyen erken Homo sapiens için bir merkez olarak temel bir rol oynadığını ortaya koydu.

Genetik, paleoekolojik ve arkeolojik kanıtların bir kombinasyonu sayesinde, bilim insanları, günümüz İran’ını çevreleyen bölgenin yaklaşık 20.000 yıl boyunca “evden uzakta bir ev” sağladığını ve önemli bir Homo sapiens popülasyonunun Avrasya’ya ve ötesine dağılmadan önce birikmesine ve gelişmesine izin verdiğini ortaya çıkardılar.

Güney Zagros Dağları’ndaki Pebdeh Mağarası kazısı. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Profesör Luca Pagani ve Michael Petraglia‘nın araştırma ekibi, güneybatı Asya’da bulunan Pers Platosu’nun, Batı Asya’nın diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha büyük bir insan nüfusunu destekleyebilecek elverişli bir yaşam alanı olarak ortaya çıktığını ortaya çıkarmak için genetik verileri paleoekolojik modellerle birleştiren yeni bir yaklaşım kullandı.

Bu, tüm modern Afrikalı olmayanların atalarının, Afrika’dan göçlerini takiben Pers Platosu’nda yaklaşık 20.000 yıl geçirdikleri anlamına gelir. Başka bir deyişle, Avrupa, Asya, Amerika veya Okyanusya’dan genetik atalarınız varsa, bazıları büyük olasılıkla bu bölgede önemli zaman geçirdi.

Griffith Üniversitesi’nden arkeolog ve makalenin yazarlarından biri olan Michael Petraglia, “Homo sapiens’in Afrika’dan hareketinin zamanlamasına baktık ve İran ve Pers Platosu’nun bunda çok büyük bir rol oynadığı sonucuna vardık” dedi.

İran, Türkiye ve Orta Doğu’nun bazı kısımları, Homo sapiens’in Afrika’dan ilk göç dalgaları için merkezi bir merkez haline gelen bu bölgeye dahildir. Türümüzün erken göçlerinin başlangıç noktası olma işlevlerine uygun olarak, Pers Platosu popülasyonlarında bulunan genetik imza, bölgedeki uzun süredir devam eden farklılaşmalarını vurgulamaktadır.

İnsanların Asya’nın diğer bölgelerine dağılmadan önce on binlerce yıl boyunca yoğunlaşmış olabileceği İran Merkez Platosu’nun çevresi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

“Keşif, Homo sapiens’in Afrika dışındaki tarihinin 20.000 yıllık bir bölümünü, Neandertal popülasyonlarıyla etkileşime girdiğimiz bir zaman dilimini aydınlatıyor ve çeşitli Avrasya popülasyonları arasındaki ilişkilere ışık tutuyor ve türümüzün Avrupa, Doğu Asya ve Okyanusya’daki demografik tarihini anlamak için çok önemli ipuçları sağlıyor.” İtalya’daki Padova Üniversitesi’nden yapılan açıklamada.

Kıdemli yazar Profesör Luca Pagani şunları ekledi: “Pers platosunun erken insan göçü için bir merkez olarak ortaya çıkması, arkeolojik keşifler için yeni kapılar açıyor, türümüzün kıtalar arasındaki yolculuğuna ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor ve bu bölgenin insanlık tarihini şekillendirmedeki önemli rolünü vurguluyor.”

Güney Zagros bölgesindeki nehir manzarası, Homo sapiens popülasyonları için tatlı su kaynakları sağlar. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Çalışmanın ortak yazarı Profesör Michael Petraglia, “Multidisipliner çalışmamız, antik geçmişe daha tutarlı bir bakış açısı sunuyor ve Afrika dışı genişleme ile Avrasya popülasyonlarının farklılaşması arasındaki kritik döneme dair içgörüler sunuyor” dedi.

Pers platosu, daha fazla arkeolojik keşif ihtiyacının altını çizen kilit bir bölge olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma Nature Communications dergisinde yayınlandı.

Griffith Üniversitesi

Kapak Fotoğrafı: Güney Zagros Dağları’nda bulunan Pebdeh Mağarası. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Banner
Benzer Yazılar

Thebes’in Eşcinsel Kutsal Askeri Birliği

1 Temmuz 2021

1 Temmuz 2021

Thebes’in Eşcinsel Kutsal Askeri Birliği, M.Ö. 4. yüzyılda klasik dünyada efsanevi cesaretleri ve savaştaki askeri güçleri ile ünlü 150 çift...

Google Arts & Culture ile Mısır’ın En Önemli Arkeolojik Alanlarını Sanal Olarak Gezin

16 Ocak 2021

16 Ocak 2021

“Firavun mezarlarından Memluk camilerine ve Kıpti manastırlarından Roma villalarına” artık Mısır’ın en önemli arkeolojik alanlarına çevrimiçi turlar yapabilirsiniz. Google Arts &...

“Anadolu Antik DNA” projesi Urartuların kökeninin Anadolu ve Levant bölgesi olduğunu gösteriyor

8 Eylül 2022

8 Eylül 2022

Türkiye merkezli gerçekleştirilen “Anadolu Antik DNA” projesi Van bölgesini merkez edinen Demir Çağı medeniyeti Urartuların kökeninin Anadolu ve Levant bölgesi...

31.000 yaşında Paleolitik bir kadının çarpıcı yüz rekonstrüksiyonu

28 Eylül 2022

28 Eylül 2022

1881’de arkeologlar, şu anda Çek Cumhuriyeti’nde bulunan bir köy olan Mladeč’teki bir mağaranın içine gömülü bir insanın kafatasını ortaya çıkardılar....

İskoç arkeologlar, ünlü Antonine Duvarı’nın kayıp savunma kalesini keşfettiler

25 Nisan 2023

25 Nisan 2023

Tarihi Çevre İskoçya (HES) arkeologları ünlü Antonine Duvarı yakınlarında inşa edilmiş kayıp savunma kalesini keşfettiler. UNESCO Dünya Miras Alanı’nda yer...

6 Bin Yıllık Tarihin İzinde: Kültepe Kaniş-Karum’da 77. Yıl Kazıları Başlıyor

13 Nisan 2025

13 Nisan 2025

Kayseri’nin tarihi zenginliklerini gün yüzüne çıkaran Kültepe Kaniş-Karum Ören Yeri’nde, bu yıl 77. yıl kazı çalışmaları başlıyor. “Anadolu tarihinin başladığı...

St. Ivan Adası’ndaki Manastırın 1500 Yıllık Kutsal Su Kuyusu

25 Kasım 2020

25 Kasım 2020

St. Ivan Adası’ndaki Erken Hıristiyan manastırının 1500 yıllık kutsal kuyusu, Hristiyan arkeolojisi uzmanı Prof. Dr. Kazimir Popkonstantinov liderliğindeki bir arkeolog...

Ordu’da cami cemaatının yıllardır oturduğu taşın, Roma İmparatoru III. Gordianus dönemi bir mil taşı olduğu ortaya çıktı

10 Kasım 2024

10 Kasım 2024

Ordu’nun Fatsa ilçesinde , Roma İmparatoru III. Gordianus (MS 239) dönemine ait mil taşı bulundu. 1800 yıllık mil taşının, uzun...

Suriye’de Maarat el-Numan’da 1500 Yıllık Bizans Mezar Kompleksi Ortaya Çıktı

11 Haziran 2025

11 Haziran 2025

Suriye’nin iç savaşla yerle bir olan kuzey kenti Maarat el-Numan’da, moloz kaldırma çalışmaları sırasında 1500 yıllık Bizans dönemine ait bir...

Orta Çağ’da milyonlarca insanın ölümüne neden olan kara veba Orta Asya’dan yayılmış olabilir

16 Haziran 2022

16 Haziran 2022

Covid-19 pandemisi yaklaşık 2 yıl boyunca Dünya’yı kapattı. Az da olsa etkisini hala devam ettiren Covid-19 salgını tarih boyunca Dünya’da...

Sibirya’da daha önce bilinmeyen bir kültüre ait kurgan ortaya çıkarıldı

10 Ocak 2023

10 Ocak 2023

Sibirya Federal Üniversitesi’nden arkeologlar, daha önce bilinmeyen bir kültüre ait kurgan çok sayıda bronz alet ve eser ortaya çıkardılar. Keşif...

Malta konut projesi çalışmaları sırasında keşfedilen nadir Arapça yazıt

4 Mayıs 2023

4 Mayıs 2023

Malta’nın güneydoğu bölgesi’ndeki Fgura kasabasında bir sosyal konut projesinin bulunduğu yerde, muhtemelen Orta Çağa kadar uzanan nadir bir Arapça yazıt...

Büklükale’de bulunan 3.300 yıllık bir tablet, Hitit İmparatorluğu’nun bir yabancı istilası ile karşı karşıya kaldığını gösteriyor

11 Mart 2024

11 Mart 2024

Anadolu’nun ilk merkezi devleti olarak kabul edilen Hitit İmparatorluğu, MÖ 1600 yıllarında yükselmeye başlamış; güçlü bir siyasi ve askeri birlik...

Vampir olduğunu düşündükleri kadının tekrar dirilmemesi için orakla sabitlemişler

2 Eylül 2022

2 Eylül 2022

Korku filmi denilince akla çoğunlukla Vampir Drakula gelir. Romanya’da yaşadığı düşünülen Vampir Drakula’nın birçok sinema filmi çekilmiştir. Vampir, yaşadığı şatoda...

İnkaya Mağarası’nda Paleolitik Dönem taş atölyesi bulundu

25 Ekim 2022

25 Ekim 2022

Anadolu ile Balkanlar arasında insan hareketliliğine dair önemli bilgiler verecek İnkaya Mağarası’nda devam eden kazılarda Orta Paleolitik Dönem taş atölyesi...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]