23 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çalışma, Fars platosunun Afrika’dan erken insan göçü için çok önemli bir merkez olarak ortaya çıktığını gösteriyor

60.000 ila 70.000 yıl önce, türümüz Homo sapiens Afrika’dan ayrıldı ve dünya çapında yeni yerleşim alanları bulmaya başladı.

70.000 ila 45.000 yıl önce dünya üzerindeki ilk insanların nerede yaşadıkları hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.

Homo sapiens Afrika’dan çıktı, sonra ne oldu? Yeni bir araştırmaya göre, genlerimizde gizli ipuçları bulunabilir.

Yakın zamanda yapılan multidisipliner bir çalışma, antik ve modern DNA’ya bakarak, Pers Platosu’nun Afrika anavatanlarının ötesine genişleyen erken Homo sapiens için bir merkez olarak temel bir rol oynadığını ortaya koydu.

Genetik, paleoekolojik ve arkeolojik kanıtların bir kombinasyonu sayesinde, bilim insanları, günümüz İran’ını çevreleyen bölgenin yaklaşık 20.000 yıl boyunca “evden uzakta bir ev” sağladığını ve önemli bir Homo sapiens popülasyonunun Avrasya’ya ve ötesine dağılmadan önce birikmesine ve gelişmesine izin verdiğini ortaya çıkardılar.

Güney Zagros Dağları’ndaki Pebdeh Mağarası kazısı. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Profesör Luca Pagani ve Michael Petraglia‘nın araştırma ekibi, güneybatı Asya’da bulunan Pers Platosu’nun, Batı Asya’nın diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha büyük bir insan nüfusunu destekleyebilecek elverişli bir yaşam alanı olarak ortaya çıktığını ortaya çıkarmak için genetik verileri paleoekolojik modellerle birleştiren yeni bir yaklaşım kullandı.

Bu, tüm modern Afrikalı olmayanların atalarının, Afrika’dan göçlerini takiben Pers Platosu’nda yaklaşık 20.000 yıl geçirdikleri anlamına gelir. Başka bir deyişle, Avrupa, Asya, Amerika veya Okyanusya’dan genetik atalarınız varsa, bazıları büyük olasılıkla bu bölgede önemli zaman geçirdi.

Griffith Üniversitesi’nden arkeolog ve makalenin yazarlarından biri olan Michael Petraglia, “Homo sapiens’in Afrika’dan hareketinin zamanlamasına baktık ve İran ve Pers Platosu’nun bunda çok büyük bir rol oynadığı sonucuna vardık” dedi.

İran, Türkiye ve Orta Doğu’nun bazı kısımları, Homo sapiens’in Afrika’dan ilk göç dalgaları için merkezi bir merkez haline gelen bu bölgeye dahildir. Türümüzün erken göçlerinin başlangıç noktası olma işlevlerine uygun olarak, Pers Platosu popülasyonlarında bulunan genetik imza, bölgedeki uzun süredir devam eden farklılaşmalarını vurgulamaktadır.

İnsanların Asya’nın diğer bölgelerine dağılmadan önce on binlerce yıl boyunca yoğunlaşmış olabileceği İran Merkez Platosu’nun çevresi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

“Keşif, Homo sapiens’in Afrika dışındaki tarihinin 20.000 yıllık bir bölümünü, Neandertal popülasyonlarıyla etkileşime girdiğimiz bir zaman dilimini aydınlatıyor ve çeşitli Avrasya popülasyonları arasındaki ilişkilere ışık tutuyor ve türümüzün Avrupa, Doğu Asya ve Okyanusya’daki demografik tarihini anlamak için çok önemli ipuçları sağlıyor.” İtalya’daki Padova Üniversitesi’nden yapılan açıklamada.

Kıdemli yazar Profesör Luca Pagani şunları ekledi: “Pers platosunun erken insan göçü için bir merkez olarak ortaya çıkması, arkeolojik keşifler için yeni kapılar açıyor, türümüzün kıtalar arasındaki yolculuğuna ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor ve bu bölgenin insanlık tarihini şekillendirmedeki önemli rolünü vurguluyor.”

Güney Zagros bölgesindeki nehir manzarası, Homo sapiens popülasyonları için tatlı su kaynakları sağlar. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Çalışmanın ortak yazarı Profesör Michael Petraglia, “Multidisipliner çalışmamız, antik geçmişe daha tutarlı bir bakış açısı sunuyor ve Afrika dışı genişleme ile Avrasya popülasyonlarının farklılaşması arasındaki kritik döneme dair içgörüler sunuyor” dedi.

Pers platosu, daha fazla arkeolojik keşif ihtiyacının altını çizen kilit bir bölge olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma Nature Communications dergisinde yayınlandı.

Griffith Üniversitesi

Kapak Fotoğrafı: Güney Zagros Dağları’nda bulunan Pebdeh Mağarası. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Banner
Benzer Yazılar

Danimarka’da türünün tek örneği 1000 yıllık altın küpe bulundu

14 Aralık 2021

14 Aralık 2021

Danimarka’daki bir metal dedektörü, İskandinavya’da daha önce hiç görülmemiş, 11. yüzyıldan kalma, türünün tek örneği bir altın mücevher parçasını ortaya...

Anadolu’nun En Büyük Bizans Mozaiği Kayseri’de Bulundu

28 Ekim 2021

28 Ekim 2021

Kayseri İncesu arkeolojik kazılarında Anadolu’nun en büyük Bizans mozaiği ortaya çıkarıldı. Kayseri Müzesi denetiminde devam eden İncesu kazılarında şimdiye kadar,...

Arkeologlar el değmemiş bir Etrüsk mezarını açtı

1 Kasım 2023

1 Kasım 2023

Orta İtalya’daki Vulci Arkeoloji Parkı’nda, Nisan ayında keşfedilen ve el değmeden kalan 2.600 yıllık, çift odalı, sağlam bir Etrüsk mezarı...

Nötron aktivasyon analiz sonucu; Çanak çömlek avcı-toplayıcılar tarafından da kullanıldı

1 Mayıs 2022

1 Mayıs 2022

Çanak çömlek yapım ve kullanımının yerleşik hayata geçiş ile birlikte görülmeye başladığı kabul edilir. Ancak, Japonya’nın Tanegashima bölgesinde bulunan çanak...

Thebes’in Eşcinsel Kutsal Askeri Birliği

1 Temmuz 2021

1 Temmuz 2021

Thebes’in Eşcinsel Kutsal Askeri Birliği, M.Ö. 4. yüzyılda klasik dünyada efsanevi cesaretleri ve savaştaki askeri güçleri ile ünlü 150 çift...

Ayasofya Cami “İmparatorluk Kapısı” zarar gördü.

19 Nisan 2022

19 Nisan 2022

Sanat Tarihi Derneği, sosyal medya hesabından Ayasofya Cami “İmparatorluk Kapısı’nın” zarar gördüğünü duyurdu. İmparatorluk Kapısı’nda oluşan zararı fotoğraflayan Sanat Tarihi...

Şeytan’ın İkonografisi

9 Kasım 2020

9 Kasım 2020

Bu yazımızda Şeytan’ın ikonografisi ile şeytan kimliğinin sanatta nasıl yavaş yavaş şekillendiğini Sanat tarihini esas alarak kısaca irdelemeye çalıştık. Şeytanın...

Ukrayna’nın Poltava bölgesinde bulunan benzersiz İskit cam kolyeler

8 Ekim 2021

8 Ekim 2021

Arkeologlar, orta Ukrayna’nın Poltava bölgesindeki Kotelva kasabası yakınlarında amfora şeklinde benzersiz İskit cam kolyeler ortaya çıkardılar. Ukrayna Ulusal Bilimler Akademisi...

Kazakistan’da Tunç Çağı’na ait 4.000 yıllık büyük boyutlu bir bozkır piramidi keşfedildi

11 Ağustos 2023

11 Ağustos 2023

L. N. Gumilyov Avrasya Ulusal Üniversitesi arkeologları, Kazakistan bozkırlarında bir at kültü ile ilişkili büyük bir Tunç Çağı bozkır piramidi...

Blaundos’ta 2 bin yıllık Roma dönemine ait ‘anıtsal mezar’ ortaya çıkarıldı

19 Kasım 2024

19 Kasım 2024

Garnizon kenti olarak bilinen Blaundos Antik Kenti’nde yapılan kazılarda, Erken Roma dönemine ait 2 bin yıllık ‘anıtsal mezar’ ortaya çıkarıldı....

Ankara’dan Diyarbakır’a uzanan turistik Mezopotamya Ekspresi yolculuğuna başlıyor

7 Nisan 2024

7 Nisan 2024

Ankara’dan hareket ederek İç Anadolu ve Doğu Anadolu’dan geçip Diyarbakır’da duracak turistik Mezopotamya Ekspresi, 19 Nisan’da seferlerine başlayacak. TCDD, 19...

Burdur Kuruçay Höyüğün Benzersiz Savunma Sistemi

14 Kasım 2020

14 Kasım 2020

Kuruçay Höyük, Burdur gölü civarına güneyden basamaklı inen tepelerin yamacına kurulmuştur. Burdur iline bağlı Kuruçay köyünün yakınındadır. Adını da zaten...

2.500 yıllık Fenike gemi enkazı İspanyol arkeologlar tarafından kurtarılıyor

6 Temmuz 2023

6 Temmuz 2023

İspanya’nın güneydoğusundaki Murcia bölgesinde su altında 2.500 yıllık bir Fenike gemi enkazı bulundu. 2.500 yıl öncesine dayanan olağanüstü bir Fenike...

Norveç’te radar tarafından keşfedilen yeni büyük Viking çağı tekne mezarı

12 Nisan 2022

12 Nisan 2022

Arkeologlar, yere nüfuz eden bir radar (GPR) araştırması sırasında Norveç’teki Øyesletta yakınlarında Viking Çağından kalma bir tekne mezarı buldular. Bu...

Tarihi Urartulara dayanan Zernaki Tepe’de kale suru ortaya çıkarıldı

14 Ekim 2022

14 Ekim 2022

Van’ın Erçiş ilçesi Yukarı Işıklı mahallesinde yer alan Doğu Anadolu Bölgesi’nin tek ızgara planlı antik kenti Zernaki Tepe’de kale suru...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]