29 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çalışma, Fars platosunun Afrika’dan erken insan göçü için çok önemli bir merkez olarak ortaya çıktığını gösteriyor

60.000 ila 70.000 yıl önce, türümüz Homo sapiens Afrika’dan ayrıldı ve dünya çapında yeni yerleşim alanları bulmaya başladı.

70.000 ila 45.000 yıl önce dünya üzerindeki ilk insanların nerede yaşadıkları hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.

Homo sapiens Afrika’dan çıktı, sonra ne oldu? Yeni bir araştırmaya göre, genlerimizde gizli ipuçları bulunabilir.

Yakın zamanda yapılan multidisipliner bir çalışma, antik ve modern DNA’ya bakarak, Pers Platosu’nun Afrika anavatanlarının ötesine genişleyen erken Homo sapiens için bir merkez olarak temel bir rol oynadığını ortaya koydu.

Genetik, paleoekolojik ve arkeolojik kanıtların bir kombinasyonu sayesinde, bilim insanları, günümüz İran’ını çevreleyen bölgenin yaklaşık 20.000 yıl boyunca “evden uzakta bir ev” sağladığını ve önemli bir Homo sapiens popülasyonunun Avrasya’ya ve ötesine dağılmadan önce birikmesine ve gelişmesine izin verdiğini ortaya çıkardılar.

Güney Zagros Dağları’ndaki Pebdeh Mağarası kazısı. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Profesör Luca Pagani ve Michael Petraglia‘nın araştırma ekibi, güneybatı Asya’da bulunan Pers Platosu’nun, Batı Asya’nın diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha büyük bir insan nüfusunu destekleyebilecek elverişli bir yaşam alanı olarak ortaya çıktığını ortaya çıkarmak için genetik verileri paleoekolojik modellerle birleştiren yeni bir yaklaşım kullandı.

Bu, tüm modern Afrikalı olmayanların atalarının, Afrika’dan göçlerini takiben Pers Platosu’nda yaklaşık 20.000 yıl geçirdikleri anlamına gelir. Başka bir deyişle, Avrupa, Asya, Amerika veya Okyanusya’dan genetik atalarınız varsa, bazıları büyük olasılıkla bu bölgede önemli zaman geçirdi.

Griffith Üniversitesi’nden arkeolog ve makalenin yazarlarından biri olan Michael Petraglia, “Homo sapiens’in Afrika’dan hareketinin zamanlamasına baktık ve İran ve Pers Platosu’nun bunda çok büyük bir rol oynadığı sonucuna vardık” dedi.

İran, Türkiye ve Orta Doğu’nun bazı kısımları, Homo sapiens’in Afrika’dan ilk göç dalgaları için merkezi bir merkez haline gelen bu bölgeye dahildir. Türümüzün erken göçlerinin başlangıç noktası olma işlevlerine uygun olarak, Pers Platosu popülasyonlarında bulunan genetik imza, bölgedeki uzun süredir devam eden farklılaşmalarını vurgulamaktadır.

İnsanların Asya’nın diğer bölgelerine dağılmadan önce on binlerce yıl boyunca yoğunlaşmış olabileceği İran Merkez Platosu’nun çevresi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

“Keşif, Homo sapiens’in Afrika dışındaki tarihinin 20.000 yıllık bir bölümünü, Neandertal popülasyonlarıyla etkileşime girdiğimiz bir zaman dilimini aydınlatıyor ve çeşitli Avrasya popülasyonları arasındaki ilişkilere ışık tutuyor ve türümüzün Avrupa, Doğu Asya ve Okyanusya’daki demografik tarihini anlamak için çok önemli ipuçları sağlıyor.” İtalya’daki Padova Üniversitesi’nden yapılan açıklamada.

Kıdemli yazar Profesör Luca Pagani şunları ekledi: “Pers platosunun erken insan göçü için bir merkez olarak ortaya çıkması, arkeolojik keşifler için yeni kapılar açıyor, türümüzün kıtalar arasındaki yolculuğuna ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor ve bu bölgenin insanlık tarihini şekillendirmedeki önemli rolünü vurguluyor.”

Güney Zagros bölgesindeki nehir manzarası, Homo sapiens popülasyonları için tatlı su kaynakları sağlar. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Çalışmanın ortak yazarı Profesör Michael Petraglia, “Multidisipliner çalışmamız, antik geçmişe daha tutarlı bir bakış açısı sunuyor ve Afrika dışı genişleme ile Avrasya popülasyonlarının farklılaşması arasındaki kritik döneme dair içgörüler sunuyor” dedi.

Pers platosu, daha fazla arkeolojik keşif ihtiyacının altını çizen kilit bir bölge olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma Nature Communications dergisinde yayınlandı.

Griffith Üniversitesi

Kapak Fotoğrafı: Güney Zagros Dağları’nda bulunan Pebdeh Mağarası. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Banner
Benzer Yazılar

Kral VIII. Henry’nin Talihsiz Eşleri Adına Basılmış Altın Sikkeler Bulundu

9 Aralık 2020

9 Aralık 2020

British Museum bu yılki, çoğunluğu ülkenin metal arama meraklıları tarafından yapılan Taşınabilir Eski Eserler Planına (PAS) kayıtlı keşiflerin ayrıntılarını açıkladı....

Aztekler, Tlaloc Dağı’nda kurdukları gözlemevi ile tarım takvimi oluşturdular

6 Ocak 2023

6 Ocak 2023

Yerleşik hayatta geçen insan grupları tarım ve hayvancılıkta en üst rekolteyi alabilmek, artan nüfusu besleyebilmek için doğa olaylarını ve zamanını...

Zernaki Tepe’de Altı Yeni Aramice Yazıt Bulundu: Doğu Anadolu’da Unutulmuş Part Sınırı Gün Yüzüne Çıkıyor

16 Ekim 2025

16 Ekim 2025

Doğu Anadolu’nun taşları bir kez daha konuştu. Van’ın Erciş ilçesindeki Zernaki Tepe kazılarında, altı yeni Aramice yazıt ortaya çıkarıldı. Yaklaşık...

Bilim insanları “Gize Sfenksi’nin oluşumunda rüzgarın parmağı var mıydı?” sorusuna cevap aradı

1 Kasım 2023

1 Kasım 2023

Bilim insanları, Mısır’ın başkenti Kahire’de, Gize piramitleri bölgesinde yer alan Büyük Gize Sfenksi’nin oluşumunda rüzgar faktörünü araştırdılar. Büyük Gize Sfenksi,...

Herkül ve Büyük İskender’e bağlı ikiz tapınaklar Sümer şehri Girsu’da keşfedildi

29 Ocak 2024

29 Ocak 2024

Arkeologlar, Irak’ın güneydoğusunda şu anda Tello olarak bilinen bir Sümer şehri olan Girsu’daki kazılar sırasında biri diğerinin üzerine gömülü iki...

İskoçya’da 170 milyon yıllık pterosaur fosili bulundu

23 Şubat 2022

23 Şubat 2022

Bilim insanları, tarih öncesi kanatlı sürüngenlerin dünyanın en iyi korunmuş iskeleti olarak tanımlanan 170 milyon yıllık bir pterosaur fosilinin İskoçya’daki...

Horasan’da keşfedilen Ahameniş dönemine ait altı kuleli dairesel bir yapı

5 Nisan 2024

5 Nisan 2024

Arkeologlar, Güney Horasan’daki Bircend yakınlarında, MÖ 6. yüzyılda inşa edilmiş, Ahameniş dönemine ait altı kuleli, dairesel bir kerpiç bina ortaya...

Hadrianopolis kazılarında keşfedilen testi içinde 1400 yıllık sikkeler çıktı

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

Karadeniz’in Zeugması olarak da bilinen Hadrianopolis Antik Kenti’nde devam eden kazılarda keşfedilen testi içinde 1400 yıllık on adet sikke bulundu....

Ege Bölgesi’nin ilk çiftçilerine ev sahipliği yapan Ulucak Höyük’te bereket sembolü kadın figürlü heykelcik bulundu

8 Ağustos 2022

8 Ağustos 2022

8 bin 850 yıl önce Ege Bölgesi’ne yerleşen ilk çiftçilere ev sahipliği yapan Ulucak Höyük kazılarında bu yıl bereket ve...

Bulunan İskelet Vezüv’den Kaçanları Kurtarmaya Çalışan Subaya Ait Olabilir

11 Mayıs 2021

11 Mayıs 2021

2.000 yıl önce patlayan Vezüv Yanardağı birçok insanın ölümüne yol açmıştı. Patlamanın şiddeti ve Vezüv’ün çıkardığı lav ve küf bulutu...

Danimarka’da yaklaşık 2000 yıllık benzersiz bir runik yazıtlı küçük bir bıçak bulundu

22 Ocak 2024

22 Ocak 2024

Arkeologlar, yaklaşık 2000 yıl öncesine tarihlenebilen tamamen benzersiz runik yazıtlı küçük bir bıçak keşfettiler. Odense Müzesi’nden arkeologlar, Danimarka’nın en eski...

Patara Antik Kenti Deniz Feneri Yapay Zeka İle Yeniden İnşaa Ediliyor

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Patara Antik Kenti içinde yer alan, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve  M. S. 1481 yaşanan tsunamide yıkıldığı tahmin edilen deniz...

Gürcistan’da 1.8 milyon yıllık insan dişi bulundu

9 Eylül 2022

9 Eylül 2022

Gürcistan’ın başkenti Tiflis’in yaklaşık 100 km güneybatısında Orozamni köyü yakınlarında 1.8 milyon yıllık insan dişi bulundu. Gürcü arkeologlar tarafından bulunan...

Kajtuś adlı köpek Polonya’da son 100 yılın en büyük bracteat hazinesini buldu

21 Nisan 2022

21 Nisan 2022

Kajtuś adlı köpek sahibi ile yürürken aniden toprağı kazmaya başladı. Ve Kajtuś, Polonya’da son 100 yılın en büyük bracteat hazinesini...

Norveç’te kullanılmış tarihsiz rün takvimi

3 Aralık 2022

3 Aralık 2022

Günleri, ayları, yılları gösteren zaman çizelgesi takvim, ilk örnekleri ile insanın tarıma başladığı Mezopotamya’da karşımıza çıkar. Tarım için olmazsa olmaz...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]