27 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çalışma, Fars platosunun Afrika’dan erken insan göçü için çok önemli bir merkez olarak ortaya çıktığını gösteriyor

60.000 ila 70.000 yıl önce, türümüz Homo sapiens Afrika’dan ayrıldı ve dünya çapında yeni yerleşim alanları bulmaya başladı.

70.000 ila 45.000 yıl önce dünya üzerindeki ilk insanların nerede yaşadıkları hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.

Homo sapiens Afrika’dan çıktı, sonra ne oldu? Yeni bir araştırmaya göre, genlerimizde gizli ipuçları bulunabilir.

Yakın zamanda yapılan multidisipliner bir çalışma, antik ve modern DNA’ya bakarak, Pers Platosu’nun Afrika anavatanlarının ötesine genişleyen erken Homo sapiens için bir merkez olarak temel bir rol oynadığını ortaya koydu.

Genetik, paleoekolojik ve arkeolojik kanıtların bir kombinasyonu sayesinde, bilim insanları, günümüz İran’ını çevreleyen bölgenin yaklaşık 20.000 yıl boyunca “evden uzakta bir ev” sağladığını ve önemli bir Homo sapiens popülasyonunun Avrasya’ya ve ötesine dağılmadan önce birikmesine ve gelişmesine izin verdiğini ortaya çıkardılar.

Güney Zagros Dağları’ndaki Pebdeh Mağarası kazısı. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Profesör Luca Pagani ve Michael Petraglia‘nın araştırma ekibi, güneybatı Asya’da bulunan Pers Platosu’nun, Batı Asya’nın diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha büyük bir insan nüfusunu destekleyebilecek elverişli bir yaşam alanı olarak ortaya çıktığını ortaya çıkarmak için genetik verileri paleoekolojik modellerle birleştiren yeni bir yaklaşım kullandı.

Bu, tüm modern Afrikalı olmayanların atalarının, Afrika’dan göçlerini takiben Pers Platosu’nda yaklaşık 20.000 yıl geçirdikleri anlamına gelir. Başka bir deyişle, Avrupa, Asya, Amerika veya Okyanusya’dan genetik atalarınız varsa, bazıları büyük olasılıkla bu bölgede önemli zaman geçirdi.

Griffith Üniversitesi’nden arkeolog ve makalenin yazarlarından biri olan Michael Petraglia, “Homo sapiens’in Afrika’dan hareketinin zamanlamasına baktık ve İran ve Pers Platosu’nun bunda çok büyük bir rol oynadığı sonucuna vardık” dedi.

İran, Türkiye ve Orta Doğu’nun bazı kısımları, Homo sapiens’in Afrika’dan ilk göç dalgaları için merkezi bir merkez haline gelen bu bölgeye dahildir. Türümüzün erken göçlerinin başlangıç noktası olma işlevlerine uygun olarak, Pers Platosu popülasyonlarında bulunan genetik imza, bölgedeki uzun süredir devam eden farklılaşmalarını vurgulamaktadır.

İnsanların Asya’nın diğer bölgelerine dağılmadan önce on binlerce yıl boyunca yoğunlaşmış olabileceği İran Merkez Platosu’nun çevresi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

“Keşif, Homo sapiens’in Afrika dışındaki tarihinin 20.000 yıllık bir bölümünü, Neandertal popülasyonlarıyla etkileşime girdiğimiz bir zaman dilimini aydınlatıyor ve çeşitli Avrasya popülasyonları arasındaki ilişkilere ışık tutuyor ve türümüzün Avrupa, Doğu Asya ve Okyanusya’daki demografik tarihini anlamak için çok önemli ipuçları sağlıyor.” İtalya’daki Padova Üniversitesi’nden yapılan açıklamada.

Kıdemli yazar Profesör Luca Pagani şunları ekledi: “Pers platosunun erken insan göçü için bir merkez olarak ortaya çıkması, arkeolojik keşifler için yeni kapılar açıyor, türümüzün kıtalar arasındaki yolculuğuna ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor ve bu bölgenin insanlık tarihini şekillendirmedeki önemli rolünü vurguluyor.”

Güney Zagros bölgesindeki nehir manzarası, Homo sapiens popülasyonları için tatlı su kaynakları sağlar. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Çalışmanın ortak yazarı Profesör Michael Petraglia, “Multidisipliner çalışmamız, antik geçmişe daha tutarlı bir bakış açısı sunuyor ve Afrika dışı genişleme ile Avrasya popülasyonlarının farklılaşması arasındaki kritik döneme dair içgörüler sunuyor” dedi.

Pers platosu, daha fazla arkeolojik keşif ihtiyacının altını çizen kilit bir bölge olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma Nature Communications dergisinde yayınlandı.

Griffith Üniversitesi

Kapak Fotoğrafı: Güney Zagros Dağları’nda bulunan Pebdeh Mağarası. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Banner
Benzer Yazılar

Jale İnan Hoca ile başlayan mücadele sonuç verdi. Bu topraklara ait 6 tarihi eser iade edildi.

13 Kasım 2022

13 Kasım 2022

1967 yılında Amerika’da bir sergide yer alan bir grup bronz heykelin Anadolu kökenli olduğuna dair bulgulara ulaşılması sonrası Jale İnan...

Şamuha Kenti Tanrıçası İştar’ın tapınağı çıkarılacak

11 Eylül 2021

11 Eylül 2021

Hitit İmparatorluğu’nun başkenti Hattuşa dışında bir dönem başkentlik yapan Şamuha (Kayalıpark-Sivas) idari kent olma dışında dini özelliği ile de dikkat...

Arkeolojik buluntu Çin çay kültürünün MÖ 400’e kadar izlenmesini sağladı

7 Şubat 2022

7 Şubat 2022

Doğu Çin’in Shandong Eyaleti’ndeki Shandong Üniversitesi’nden bir arkeoloji ekibinin elde ettiği arkeolojik buluntu, yaklaşık 2.400 yıl öncesine dayanan dünyada bilinen...

Aşıklı Höyük’te 9500 yıl önce beyin ameliyatı olan kadın 3D ile canlandırılacak

12 Eylül 2021

12 Eylül 2021

Aksaray ilinde bulunan Aşıklı Höyük’te 1989 yılında yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan ve tarihte ilk beyin ameliyatını geçirdiğine inanılan kadın...

Dünyanın En Küçük Stegosaurus İzi Bulundu

14 Mart 2021

14 Mart 2021

155 Milyon önce yaşamış dünyanın en küçük stegosaurus izi bulundu. Otçul bir dinozor olan stegosaurus, büyük ve yavaş olması ile...

Arkeologlar, 100 yıl önce elde edilen ipuçlarından yola çıkarak 5.000 yıllık mezar keşfettiler

21 Ekim 2023

21 Ekim 2023

Kuzey Britanya’daki Orkney kazılarında arkeologlar 100 yıl önce elde edilen ipuçlarından yola çıkarak 5000 yıllık olağanüstü bir mezar alanı ortaya...

Mısırda Güzelliğin Sembolü Kraliçe Nefertiti, Mitanni Prensesi Tadukhipa Olabilir mi?

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

Kraliçe Nefertiti’nin eski Mitanni Krallığından gelen bir prenses olduğu ve adının aslında prenses Tadukhipa olabileceği bazı bilim insanları tarafından öne...

İsrail’de bir evde Babil-Aramice yazılmış tılsımlı kaseler bulundu

8 Mart 2022

8 Mart 2022

İnsan, kendini, ailesini, evini, ekinlerini, eşyalarını kısacası kendine ait her şeyi görünen ya da görünmeyen her türlü kötü güçlerden korumak...

Stratonikeia Antik Kentinin Mitolojik Maskeleri

28 Kasım 2020

28 Kasım 2020

3.000 yıllık Stratonikeia antik kentinde yapılan arkeolojik kazılarda, 2.200 yıl öncesine tarihlendirilen taş blokları süsleyen 10 maske daha ortaya çıktı....

Suudi Arabistan’daki deve oymaları 8000 yaşında!

15 Eylül 2021

15 Eylül 2021

Suudi Arabistan’da bulunan gerçek boyutlu deve oymaları, neredeyse 8.000 yıl önce, çölün yeşil olduğu Neolitik dönemde oyulmuştur. Başlangıçta, bu kabartmaların...

Tayvanlı arkeologlar Pasifik Bölgesi’nin en eski kayrak taşından yapılmış mezar ve kabuk işleme atölyesine ulaştılar

28 Temmuz 2022

28 Temmuz 2022

Ulusal Tsing Hua Üniversitesi (NTHU) Antropoloji Enstitüsü’nden arkeologlar, Pasifik bölgesinin en eski kayrak taşından yapılmış mezar ve kabuk işleme atölyesine...

Via Tiburtina’da Cumhuriyet dönemine ait bir Roma köprüsü keşfedildi

28 Şubat 2022

28 Şubat 2022

Roma Şehri’nin kuzeydoğusuna giden antik Roma yolu Via Tiburtina’nın 12. kilometresinde, Cumhuriyet döneminden kalma nadir bir köprünün kalıntıları keşfedildi. Köprü,...

Delikkemer Su Yolu: Patara’ya Uzanırken Zamanın İçinden Geçen Bir Yolculuk

14 Mayıs 2025

14 Mayıs 2025

Antalya’nın Kaş ilçesinde, doğayla iç içe uzanan ve kökeni Helenistik döneme kadar dayanan Delikkemer Su Yolu, ziyaretçilerini binlerce yıl öncesine...

Horus Yolu’nun Muhafızları: Sina Çölünde Yeni Krallık Dönemi’ne Ait Dev Kale Bulundu

12 Ekim 2025

12 Ekim 2025

Kuzey Sina’da, antik Horus Askerî Yolu üzerinde yürütülen kazılarda Mısır’ın Yeni Krallık Dönemi’ne (MÖ 16.–11. yy) tarihlenen dev bir kale...

Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldı

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Nasıralı İsa olarak da bilinen Hristiyan toplumunun peygamberi Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldığı iddiası Reading Üniversitesi’nden Profesör Ken...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]