15 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çalışma, Fars platosunun Afrika’dan erken insan göçü için çok önemli bir merkez olarak ortaya çıktığını gösteriyor

60.000 ila 70.000 yıl önce, türümüz Homo sapiens Afrika’dan ayrıldı ve dünya çapında yeni yerleşim alanları bulmaya başladı.

70.000 ila 45.000 yıl önce dünya üzerindeki ilk insanların nerede yaşadıkları hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.

Homo sapiens Afrika’dan çıktı, sonra ne oldu? Yeni bir araştırmaya göre, genlerimizde gizli ipuçları bulunabilir.

Yakın zamanda yapılan multidisipliner bir çalışma, antik ve modern DNA’ya bakarak, Pers Platosu’nun Afrika anavatanlarının ötesine genişleyen erken Homo sapiens için bir merkez olarak temel bir rol oynadığını ortaya koydu.

Genetik, paleoekolojik ve arkeolojik kanıtların bir kombinasyonu sayesinde, bilim insanları, günümüz İran’ını çevreleyen bölgenin yaklaşık 20.000 yıl boyunca “evden uzakta bir ev” sağladığını ve önemli bir Homo sapiens popülasyonunun Avrasya’ya ve ötesine dağılmadan önce birikmesine ve gelişmesine izin verdiğini ortaya çıkardılar.

Güney Zagros Dağları’ndaki Pebdeh Mağarası kazısı. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Profesör Luca Pagani ve Michael Petraglia‘nın araştırma ekibi, güneybatı Asya’da bulunan Pers Platosu’nun, Batı Asya’nın diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha büyük bir insan nüfusunu destekleyebilecek elverişli bir yaşam alanı olarak ortaya çıktığını ortaya çıkarmak için genetik verileri paleoekolojik modellerle birleştiren yeni bir yaklaşım kullandı.

Bu, tüm modern Afrikalı olmayanların atalarının, Afrika’dan göçlerini takiben Pers Platosu’nda yaklaşık 20.000 yıl geçirdikleri anlamına gelir. Başka bir deyişle, Avrupa, Asya, Amerika veya Okyanusya’dan genetik atalarınız varsa, bazıları büyük olasılıkla bu bölgede önemli zaman geçirdi.

Griffith Üniversitesi’nden arkeolog ve makalenin yazarlarından biri olan Michael Petraglia, “Homo sapiens’in Afrika’dan hareketinin zamanlamasına baktık ve İran ve Pers Platosu’nun bunda çok büyük bir rol oynadığı sonucuna vardık” dedi.

İran, Türkiye ve Orta Doğu’nun bazı kısımları, Homo sapiens’in Afrika’dan ilk göç dalgaları için merkezi bir merkez haline gelen bu bölgeye dahildir. Türümüzün erken göçlerinin başlangıç noktası olma işlevlerine uygun olarak, Pers Platosu popülasyonlarında bulunan genetik imza, bölgedeki uzun süredir devam eden farklılaşmalarını vurgulamaktadır.

İnsanların Asya’nın diğer bölgelerine dağılmadan önce on binlerce yıl boyunca yoğunlaşmış olabileceği İran Merkez Platosu’nun çevresi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

“Keşif, Homo sapiens’in Afrika dışındaki tarihinin 20.000 yıllık bir bölümünü, Neandertal popülasyonlarıyla etkileşime girdiğimiz bir zaman dilimini aydınlatıyor ve çeşitli Avrasya popülasyonları arasındaki ilişkilere ışık tutuyor ve türümüzün Avrupa, Doğu Asya ve Okyanusya’daki demografik tarihini anlamak için çok önemli ipuçları sağlıyor.” İtalya’daki Padova Üniversitesi’nden yapılan açıklamada.

Kıdemli yazar Profesör Luca Pagani şunları ekledi: “Pers platosunun erken insan göçü için bir merkez olarak ortaya çıkması, arkeolojik keşifler için yeni kapılar açıyor, türümüzün kıtalar arasındaki yolculuğuna ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor ve bu bölgenin insanlık tarihini şekillendirmedeki önemli rolünü vurguluyor.”

Güney Zagros bölgesindeki nehir manzarası, Homo sapiens popülasyonları için tatlı su kaynakları sağlar. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Çalışmanın ortak yazarı Profesör Michael Petraglia, “Multidisipliner çalışmamız, antik geçmişe daha tutarlı bir bakış açısı sunuyor ve Afrika dışı genişleme ile Avrasya popülasyonlarının farklılaşması arasındaki kritik döneme dair içgörüler sunuyor” dedi.

Pers platosu, daha fazla arkeolojik keşif ihtiyacının altını çizen kilit bir bölge olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma Nature Communications dergisinde yayınlandı.

Griffith Üniversitesi

Kapak Fotoğrafı: Güney Zagros Dağları’nda bulunan Pebdeh Mağarası. Pebdeh, 42.000 yıl önce avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildi. Fotoğraf: Mohammad Javad Shoaee

Banner
Benzer Yazılar

Fransa, el koyduğu 8 bin 659 tarihi eseri Türkiye’ye iade edecek

15 Mart 2024

15 Mart 2024

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, Fransa’da el konulan 8 bin 659 tarihi eserin Türkiye’ye...

Hadrianopolis kazılarında keşfedilen testi içinde 1400 yıllık sikkeler çıktı

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

Karadeniz’in Zeugması olarak da bilinen Hadrianopolis Antik Kenti’nde devam eden kazılarda keşfedilen testi içinde 1400 yıllık on adet sikke bulundu....

Cooper Creek’in kurumuş nehir yatağında Aborjin bumerangları keşfedildi

23 Kasım 2021

23 Kasım 2021

Cooper Creek nehrinde kısmen gömülü olan son derece nadir 4 bumerang ortaya çıkarıldı. İlk bumerang, kuruyan nehir yatağında çöpleri temizleyen...

Brezilya’da 16 yeni antik kaya sanatı alanı tespit edildi

10 Mart 2024

10 Mart 2024

Brezilya’nın Tocantins’in Jalapão bölgesinde çalışan arkeologlar, 2.000 yıllık 16 yeni antik kaya sanatı alanı tespit etti. Bu alanlarda insan ve...

Diyarbakır Surları’nın iki burcunun restorasyonu tamamlandı

19 Ocak 2023

19 Ocak 2023

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından “Surlar’da Diriliş” mottosuyla başlatılan çalışmalarda Dağkapı 1 ve 2 nolu burçların restorasyonu tamamlandı. UNESCO Dünya Kültür...

Roma’ya meydan okuyan denizlerin kraliçesi: ‘Kraliçe Teuta’

31 Ekim 2023

31 Ekim 2023

İlirya Kraliçesi Teuta, İlirya antik çağının ve Arnavut mirasının en sıra dışı figürlerinden biridir. Korsan kraliçesi olarak da adlandırıldı. Onun...

Aramice yazı karakterlerinin bulunan ilk örneklerinin yer aldığı kitabeler bölgenin tarihini aydınlatması bekleniyor

17 Eylül 2022

17 Eylül 2022

Van ilinin Erçiş ilçesinde 270 hektarlık alana yayılmış antik kent kazılarında keşfedilen Aramice yazı karakterlerinin ilk örneklerini içeren dört kitabe...

Hitit İmparatorluğu döneminden günümüze ulaşan nadir 3 bin 300 yıllık bronz miğfer

17 Temmuz 2022

17 Temmuz 2022

Hitit İmparatorluğu’nun önemli kült merkezlerinden biri olan Şapinuva’da 2002 yılında gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan 3 bin 300 yıllık bronz...

Bulgaristan’da tanrıça Tyche’nin heykel başı bulundu

10 Aralık 2024

10 Aralık 2024

Bulgaristan’da, günümüzdeki Plovdiv şehrinin bulunduğu alanda, Piskopos Bazilikası’nın kazıları sırasında Yunan tanrıçası Tyche’nin büyük bir heykelinin başı dikkat çekici bir...

Verona’da “Minyatür Pompeii” Bulundu

15 Haziran 2021

15 Haziran 2021

M. S. 79 yılında dünyanın en büyük doğal felaketi Vezüv yanardağının patlaması ile dönemin en görkemli antik kenti Pompeii yok...

York’ta bir İskandinav Roma gladyatörü: Araştırma Viking Çağı’ndan önce bilinmeyen göçleri ortaya çıkarıyor

7 Ocak 2025

7 Ocak 2025

İskandinav genleri, York’ta gömülü bir adamdan elde edilen kanıtlar da dahil olmak üzere, daha önce düşünülenden birkaç yüzyıl önce Britanya...

Arkeologlar Başur Höyük’te Genç Kızların Törensel Olarak Kurban Edildiği 4.800 Yıllık Tunç Çağı Mezarlarını Ortaya Çıkardı

31 Mart 2025

31 Mart 2025

Mezopotamya ve Anadolu’da ilk uygarlıklar ortaya çıkmaya başlarken, sosyal yapı, ekonomi ve kültürde önemli dönüşümler yaşandı. Bu döneme ışık tutan...

Dünyanın Kanıtlanan En Eski Şikesi Büyük Antinoeia Oyunlarında Yapıldı

21 Şubat 2021

21 Şubat 2021

Dünyamız üzerinde eski olan yüzlerce şey var bunlardan biri de insanların kazanma tutkusu. Kazanma tutkusunun olduğu bir yerde hilenin de...

Sobibor Ölüm Kampında Öldürülen Çocukların Kimlik Etiketleri Ortaya Çıkarıldı

9 Şubat 2021

9 Şubat 2021

Sobibor ölüm kampının trajik tarihi ortaya çıkarıldı. Arkeologlar, Naziler tarafından doğu Polonya’daki Sobibor ölüm kampında öldürülen dört çocuğun kimlik etiketlerini...

Arkeologlar Ürdün Vadisi’nde nadir bir Haşmonayim sikke hazinesi ortaya çıkardı

2 Ocak 2025

2 Ocak 2025

Hayfa Üniversitesi’nden bir arkeolog ekibi, Ürdün Vadisi’nde yaptıkları kazıda Haşmonayim dönemine (Alexander Yannai‘nin hükümdarlığı (MÖ 104-76)) ait yaklaşık 160 sikkeden...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]