Brakisefalik, basık bir burun ve düz yüze sahip soluk alıp verirken hırıltılar çıkaran köpek ırkına verilen addır. Sevimli görüntüleri ile en çok ilgi gören köpek cinsidir.
Brakisefali aslında bir üst solunum yolu sendromudur. Bu tip köpek ırklarında nefes alma ve verme de görülen sıkıntılar özellikle sıcak çarpması yaşamalarına dolayısıyla ölümlerine yol açabiliyor.
Yeni bir çalışma; bu sevimli aynı zamanda ilginç düz yüzlü köpekleri tarihte ilk yetiştirenlerin erken Romalılar olduğunu ortaya koydu.
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, University of Environmental and Life Sciences ve Atatürk Üniversitesi’nden osteoarkeolog, arkeolog ve veterinerlerden oluşan bir ekip erken Romalıların düz yüzlü köpekleri yetiştirdiğine dair kanıtlar buldu.
Çalışmanın sonuçları Journal of Archaeological Science: Reports’ta yayınlandı.
Düz yüzlü köpek kalıntıları 2007 yılında Aydın’daki bir kazı alanında bulundu. 2021 yılında, ekip kemikler üzerinde bir çalışma yaptı.
Kalıntılar tamamlanmamış olsa da, araştırma ekibi örneğin bir köpek olduğunu ve iyi muamele gördüğünü belirleyebildi. Roma döneminden kalma birçok köpek kalıntısı bulunmuş ve çoğu iş hayvanı olarak kullanıldığından, çoğu iyi tedavi edilmediği tespit edilmişti.
Ekip, köpeği buldoglar, puglar ve chow chows gibi düz yüzlü köpekleri içeren bir grup olan brakisefalik bir cins olarak tanımladı. Bulgu benzersizdi; Roma İmparatorluğu dönemine ait sadece bir yer de Pompeii’nin kalıntıları arasında brakisefalik cins bulunmuştu.
Aydın’da bulunan köpek kalıntısı, aynı zamanda, herhangi bir yerde bir brakisefalik bilinen en eski bulguyu işaret etti. Bu da Romalıların düz yüzlü köpekleri yetiştiren ilk kişi olabileceğini gösteriyor.
Araştırma ekibi ayrıca köpeğin genel boyutunu çıkarabildi ve beklediklerinden daha küçük olduğunu buldu. Karbon tarihlemesi, 1.942 ila 2.118 yıl öncesine ait olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, dişlerinin incelenmesi, ölmeden önce yetişkinliğe zar zor ulaştığını gösterdi. Ekip ayrıca kafatasını birkaç modern köpek ırkıyla karşılaştırdı ve çoğunlukla bir Fransız bulldoguna benzediğini buldu.
Araştırmacılar, köpeğin, muhtemelen sahibi olduğunu öne sürdükleri bir insana yakın bir yere gömüldüğünü belirtti. Bu, ayrıca, köpeğin efendisi öldüğünde muhtemelen öldürüldüğünü ve gömüldüğünü ve böylece ikisinin birlikte gömülebileceğini gösteriyor.
