8 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlamasına mı yer veriliyordu?

Bundan tam 968 yıl önce gökyüzünde büyük bir astronomik olay meydana geldi. SN 1054 yıldızı patlamış ve M1 Yengeç Bulutsusu’nun oluşmasına yol açmıştı.

İnsan için gök gizemli bir alemdi. Gökyüzünde asılı duran yıldızlar, gezegenler tanrıların evi, geleceğin, şansın, kaderin, savaşların her şeyin şekillendiği yerdi.

Eski Çağ insanı göklere bakarak kaderleri öğreniyordu. Gök, insana yol çizerken aynı zamanda oluşacak olayları ve sonuçları rahipler aracılığıyla bildirerek yardımlarını esirgemeyen güçlü, kuvvetli bir koruyucu kalkan oluyordu.

Gök koruyucu ama bir o kadar da korkulacak kubbeydi.

İşte bu gökkube de M. S. 1054 yılında Samanyolu Galaksisi’nin en güçlü sekiz süpernovasından biri olan SN 1054 yıldızı patladı.

O dönemlerde bazı kaynaklarda bu yıldız biliniyordu. Doğu’da, özellikle Çin’de yazılan SN 1054, Batı kayıtlarında neredeyse tamamen yoktu. Fakat, tahminleri zorlayan bir yerde kendini gösterdi. SN 1054 Bizans sikkelerinde görülüyordu.

phys.org da yayınlanan bir makaleye göre, Avrupa Bilim ve Teoloji Dergisi’ndeki çok uluslu bir araştırmacı grubuna göre yeni teori bu. Bizans İmparatoru IX. Konstantin tarafından basılan bir madalyonun özel bir versiyonunun, imparatorun başının etrafında iki yıldız gösterdiğini buldular; bu, süpernova’nın Hıristiyan dünyasının başka yerlerindeki varlığına dair herhangi bir yazılı kanıta rağmen, potansiyel olarak SN 1054’ün varlığına işareti temsil ediyor.

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlamasına mı yer veriliyordu?
Konstantin IX döneminde basılan sikkeler. Kaynak Filipovic ve diğerleri

Japonya, Çin ve İslam dünyasındaki bilim insanları, gökyüzündeki yeni parlak yıldızı fark etmekte hiçbir sorun yaşamadılar. Öyleyse neden Hristiyanlar yapmadı? Astronomi topluluğu tarihinde, bu soruyu çevreleyen, kesin bir cevabı olmayan on yıllardır devam eden bir tartışma var. Bununla birlikte, genel fikir birliği, Hıristiyan bilginlerin, o zamanlar mükemmel ve dokunulmaz gökler olduğu düşünülen şeyde bir değişikliğe işaret etmenin kilisede çok fazla kargaşaya neden olacağından korktukları yönündedir. O zamanlar Hıristiyan dünyasında teolojik doktrin hüküm sürüyordu ve bu doktrinin herhangi bir bölümünün sorgulanması aforoz ve hatta ölüme yol açabilirdi. Maddi bir ödül için böyle bir kaderi riske atmak cesur bir bilgin olmalı.

Bu da bir metal işçisinin ya da belki de korkak bilim adamlarından birinin bunu yapacak cesarete sahip olmasını daha da ilginç kılıyor. Araştırmacılar, teknik jargonda Constantine IX Monomachos Sınıf IV madeni para olarak bilinen ve hükümdarın saltanatı sırasında basılan diğer üç madeni para sınıfında göze çarpan tek yıldıza kıyasla iki yıldıza sahip olan bir madeni paranın özel bir baskısını buldular.

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlaması
Madeni paralarda kullanılan analitik tekniklerden bazıları hassas boyutlandırmayı içeriyordu. Kaynak Filipovic ve diğerleri

Sınıf IV’ün 1054 yazı ile 1055 baharı arasında basıldığı düşünülüyor ve hükümdarın başının her iki yanında göze çarpan iki yıldız var. Bir yıldızın Sabah Yıldızı olan Venüs’ü temsil ettiği düşünülürken, hükümdarın başının güneşi temsil ettiğine inanılıyor. Ancak diğer yıldız, potansiyel olarak SN 1054 süpernovasının “misafir yıldızını” (Çinli gözlemcilerin dediği gibi) temsil edebilir.

Dahası, yıldızların boyutları, araştırmacıların dünyanın dört bir yanındaki müzelerde bulabildikleri bu vintage 36 madeni para arasında biraz farklılık gösteriyor. Araştırmacılar ayrıca, yıldızın değişen boyutunun, bu dönemde gökyüzündeki süpernovanın kademeli olarak kararmasını yansıtabileceğini varsayıyorlar.

Eğer öyleyse, o sırada başımızın üstünde olan çarpıcı astronomik gerçekliğe karşı ince ama etkili bir baş selamı olurdu. Ancak, çok eski tarihlerde olduğu gibi, gerçeği spekülasyondan ayırmak zordur. Yazarlar, kaç tane Sınıf IV madeni paranın basıldığını ve kesin tarihlerini bilmediklerini ve ikinci yıldızın fantastik bir astronomik olayı temsil ettiğine dair somut bir kanıtları olmadığını belirtiyorlar. Ancak birçok romantik, madeni paraları basan her kimse, o sırada büyük bir risk olarak kabul edilebilecek bir şeyi aldıktan sonra, 1000 yıldan uzun bir süre sonra bir bilim adamları ekibinin nihayet bunu neden yaptıklarını gerçekten anladığını düşünmek ister. Gerçek temeli hala havada olsa bile, bu hikayeyi kesinlikle takdir edebiliriz.

Kaynak phys

Banner
Benzer Yazılar

Duman arkeolojisi Nerja Mağarası’nın Avrupa’nın en çok ziyaret edilen mağarası olduğunu kanıtladı

26 Nisan 2023

26 Nisan 2023

Córdoba Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yapılan yeni bir çalışma, Nerja Mağarası’nın Tarih Öncesi dönemde Avrupa’nın en çok ziyaret edilen mağarası...

Avrupa’nın Enteresan Lakaplarla Hatırlanan Kral ve Soyluları

9 Mart 2021

9 Mart 2021

Avrupa’nın enteresan lakaplarla hatırlanan kral ve soyluları denilince hemen aklımıza ilk gelenler bazı kişisel özelliklere göre alınan genel olarak bizim...

Kythera açıklarında 2500 yıllık gemi enkazı bulundu

5 Kasım 2021

5 Kasım 2021

Yunanistan’ın Kythera adası açıklarında Klasik Çağ dönemine ait gemi enkazı bulundu. Enkaz, Bağımsız Güç İletim Operatörü (IPTO) nün Girit-Peloponnese denizaltı...

Sanxingdui Harabeleri’nde Yeni Keşifler

27 Mart 2021

27 Mart 2021

Kelimenin tam anlamıyla “Üç Yıldız Yığınları” anlamına gelen Sanxingdui, antik Çin’de Shu Krallığı’na ait kültürel bir kalıntıdır. Bu isim, sitedeki 3...

Hadrianopolis kazılarında keşfedilen testi içinde 1400 yıllık sikkeler çıktı

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

Karadeniz’in Zeugması olarak da bilinen Hadrianopolis Antik Kenti’nde devam eden kazılarda keşfedilen testi içinde 1400 yıllık on adet sikke bulundu....

Bilim insanları Aztek ‘Ölüm Düdüklerinin’ dinleyicilerin beyinleri üzerinde garip etkiler yarattığını keşfetti

19 Kasım 2024

19 Kasım 2024

Yeni bir araştırma, Azteklerin en ürkütücü eserlerinden biri olan, insan kafatasları şeklinde ve çığlık benzeri bir ses çıkarabilen kil ölüm...

I.Bulgar İmparatorluğu’nun Başkenti Pliska’nın Üçüncü Uydu Kenti, Türk Akımı Doğal Gaz Boru Hattı Kazıları Sırasında Bulundu

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Türk Akımı doğalgaz boru hattının yapımı için başlatılan kurtarma kazıları şaşırtıcı bir keşifle sonuçlandı. MS. 680 ve 893 yılları arasında...

Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde Sergileniyor

17 Eylül 2021

17 Eylül 2021

Mısır inancında ölen kişiye öbür alemde hizmet etmesi için yanına konulan Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açıldı. Mısır Uşabti...

Amazon nehrindeki kuraklık 2000 yıl önce kayalara oyulmuş insan yüzlerini ortaya çıkardı

24 Ekim 2023

24 Ekim 2023

Dünyanın en uzun nehirlerinden biri olan Amazon nehrinde yaşanan kuraklık 2000 yıl önce kayalara oyulmuş insan yüzlerini ortaya çıkardı. Brezilya...

Danimarka’da türünün tek örneği 1000 yıllık altın küpe bulundu

14 Aralık 2021

14 Aralık 2021

Danimarka’daki bir metal dedektörü, İskandinavya’da daha önce hiç görülmemiş, 11. yüzyıldan kalma, türünün tek örneği bir altın mücevher parçasını ortaya...

Kırgız destanı ‘Manas’ el yazmaları UNESCO Dünya Hafızası’na dahil edildi

10 Haziran 2023

10 Haziran 2023

Anlatıcı Sagymbay Orozbakov’un Kırgız destanı “Manas” ın el yazmaları UNESCO Dünya Uluslararası Sicili Hafızası’na yazılmıştır. Bu, Kırgızistan’ın Dünya Hafızası programındaki...

Atatürk’ün Arkeolojiye Verdiği Önem

28 Ekim 2020

28 Ekim 2020

Tabiatın esrar dolu sinesine her gün daha çok girmekte olan insan zekası, realiteye kavuşmak için çalışanları tatmin edecek ve insanlık...

Yeni araştırmanın sonucu Neolitik Avrupa’da kadınların geleneksel olarak kurban edildiği bir düzineden fazla cinayet kanıtı bulundu

11 Nisan 2024

11 Nisan 2024

Yeni bir araştırma, Neolitik Avrupa’da 2.000 yıllık bir dönem boyunca kadınların geleneksel olarak kurban edildiği bir düzineden fazla cinayet tespit...

Bulgaristan’da tanrıça Tyche’nin heykel başı bulundu

10 Aralık 2024

10 Aralık 2024

Bulgaristan’da, günümüzdeki Plovdiv şehrinin bulunduğu alanda, Piskopos Bazilikası’nın kazıları sırasında Yunan tanrıçası Tyche’nin büyük bir heykelinin başı dikkat çekici bir...

DNA analizi, Tayland’daki Demir Çağı Kütük Tabut kültürünün gizemlerini aydınlatıyor

10 Şubat 2024

10 Şubat 2024

Pang Mapha’nın Kuzeybatı Tayland dağlık bölgesi, inanılmaz derecede tuhaf tarih öncesi insan mezarları içeren düzinelerce mağara ile tanınır. Bölge, Demir...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]