22 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlamasına mı yer veriliyordu?

Bundan tam 968 yıl önce gökyüzünde büyük bir astronomik olay meydana geldi. SN 1054 yıldızı patlamış ve M1 Yengeç Bulutsusu’nun oluşmasına yol açmıştı.

İnsan için gök gizemli bir alemdi. Gökyüzünde asılı duran yıldızlar, gezegenler tanrıların evi, geleceğin, şansın, kaderin, savaşların her şeyin şekillendiği yerdi.

Eski Çağ insanı göklere bakarak kaderleri öğreniyordu. Gök, insana yol çizerken aynı zamanda oluşacak olayları ve sonuçları rahipler aracılığıyla bildirerek yardımlarını esirgemeyen güçlü, kuvvetli bir koruyucu kalkan oluyordu.

Gök koruyucu ama bir o kadar da korkulacak kubbeydi.

İşte bu gökkube de M. S. 1054 yılında Samanyolu Galaksisi’nin en güçlü sekiz süpernovasından biri olan SN 1054 yıldızı patladı.

O dönemlerde bazı kaynaklarda bu yıldız biliniyordu. Doğu’da, özellikle Çin’de yazılan SN 1054, Batı kayıtlarında neredeyse tamamen yoktu. Fakat, tahminleri zorlayan bir yerde kendini gösterdi. SN 1054 Bizans sikkelerinde görülüyordu.

phys.org da yayınlanan bir makaleye göre, Avrupa Bilim ve Teoloji Dergisi’ndeki çok uluslu bir araştırmacı grubuna göre yeni teori bu. Bizans İmparatoru IX. Konstantin tarafından basılan bir madalyonun özel bir versiyonunun, imparatorun başının etrafında iki yıldız gösterdiğini buldular; bu, süpernova’nın Hıristiyan dünyasının başka yerlerindeki varlığına dair herhangi bir yazılı kanıta rağmen, potansiyel olarak SN 1054’ün varlığına işareti temsil ediyor.

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlamasına mı yer veriliyordu?
Konstantin IX döneminde basılan sikkeler. Kaynak Filipovic ve diğerleri

Japonya, Çin ve İslam dünyasındaki bilim insanları, gökyüzündeki yeni parlak yıldızı fark etmekte hiçbir sorun yaşamadılar. Öyleyse neden Hristiyanlar yapmadı? Astronomi topluluğu tarihinde, bu soruyu çevreleyen, kesin bir cevabı olmayan on yıllardır devam eden bir tartışma var. Bununla birlikte, genel fikir birliği, Hıristiyan bilginlerin, o zamanlar mükemmel ve dokunulmaz gökler olduğu düşünülen şeyde bir değişikliğe işaret etmenin kilisede çok fazla kargaşaya neden olacağından korktukları yönündedir. O zamanlar Hıristiyan dünyasında teolojik doktrin hüküm sürüyordu ve bu doktrinin herhangi bir bölümünün sorgulanması aforoz ve hatta ölüme yol açabilirdi. Maddi bir ödül için böyle bir kaderi riske atmak cesur bir bilgin olmalı.

Bu da bir metal işçisinin ya da belki de korkak bilim adamlarından birinin bunu yapacak cesarete sahip olmasını daha da ilginç kılıyor. Araştırmacılar, teknik jargonda Constantine IX Monomachos Sınıf IV madeni para olarak bilinen ve hükümdarın saltanatı sırasında basılan diğer üç madeni para sınıfında göze çarpan tek yıldıza kıyasla iki yıldıza sahip olan bir madeni paranın özel bir baskısını buldular.

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlaması
Madeni paralarda kullanılan analitik tekniklerden bazıları hassas boyutlandırmayı içeriyordu. Kaynak Filipovic ve diğerleri

Sınıf IV’ün 1054 yazı ile 1055 baharı arasında basıldığı düşünülüyor ve hükümdarın başının her iki yanında göze çarpan iki yıldız var. Bir yıldızın Sabah Yıldızı olan Venüs’ü temsil ettiği düşünülürken, hükümdarın başının güneşi temsil ettiğine inanılıyor. Ancak diğer yıldız, potansiyel olarak SN 1054 süpernovasının “misafir yıldızını” (Çinli gözlemcilerin dediği gibi) temsil edebilir.

Dahası, yıldızların boyutları, araştırmacıların dünyanın dört bir yanındaki müzelerde bulabildikleri bu vintage 36 madeni para arasında biraz farklılık gösteriyor. Araştırmacılar ayrıca, yıldızın değişen boyutunun, bu dönemde gökyüzündeki süpernovanın kademeli olarak kararmasını yansıtabileceğini varsayıyorlar.

Eğer öyleyse, o sırada başımızın üstünde olan çarpıcı astronomik gerçekliğe karşı ince ama etkili bir baş selamı olurdu. Ancak, çok eski tarihlerde olduğu gibi, gerçeği spekülasyondan ayırmak zordur. Yazarlar, kaç tane Sınıf IV madeni paranın basıldığını ve kesin tarihlerini bilmediklerini ve ikinci yıldızın fantastik bir astronomik olayı temsil ettiğine dair somut bir kanıtları olmadığını belirtiyorlar. Ancak birçok romantik, madeni paraları basan her kimse, o sırada büyük bir risk olarak kabul edilebilecek bir şeyi aldıktan sonra, 1000 yıldan uzun bir süre sonra bir bilim adamları ekibinin nihayet bunu neden yaptıklarını gerçekten anladığını düşünmek ister. Gerçek temeli hala havada olsa bile, bu hikayeyi kesinlikle takdir edebiliriz.

Kaynak phys

Banner
Benzer Yazılar

Brezilya’da 16 yeni antik kaya sanatı alanı tespit edildi

10 Mart 2024

10 Mart 2024

Brezilya’nın Tocantins’in Jalapão bölgesinde çalışan arkeologlar, 2.000 yıllık 16 yeni antik kaya sanatı alanı tespit etti. Bu alanlarda insan ve...

Danimarka tarihinin en büyük hazinelerinden biri bulundu

6 Eylül 2021

6 Eylül 2021

Danimarka tarihinin en büyük, en zengin ve en güzel altın hazinelerinden biri Jelling’in hemen dışındaki Vindelev’de bulundu. Hazinenin sergileneceği Vejle...

Persepolis’te Bulunan Görkemli Geçit

10 Şubat 2021

10 Şubat 2021

İranlı araştırmacılar, İran’ın güneyindeki UNESCO tescilli Persepolis yakınlarında güçlü Akameniş İmparatorluğunun (yaklaşık MÖ 550 – 330) kurucusu olan Büyük Kiros’un...

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

5 Ocak 2022

5 Ocak 2022

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir...

“Cheddar Man” Avrupalılara ait doğru bilenen yanlış bilgileri ortaya çıkardı

22 Kasım 2020

22 Kasım 2020

Bilim, özellikle de sosyal bilimler,  kendini sürekli yenileyen bir disiplindir. Yeni bir çalışma yeni bir bulgu geçmişte doğru olarak kabul...

Arkeologlar, Çin Seddi’nde 59 adet antik taş el bombası buldu

17 Ekim 2023

17 Ekim 2023

Çinli arkeologlar, Beijing’de UNESCO Dünya Mirası Alanı olan Badaling Çin Seddi’nin batı kısmındaki bir binanın kalıntılarından, 59 antik taş el...

Vindolanda, Hadrian Duvarı’nın 1900’ncü yıldönümünü bir sunak keşfiyle kutluyor

9 Şubat 2022

9 Şubat 2022

Vindolanda Roma Kalesi kazı ekibi, Hadrian Duvarı’nın 1900’ncü yıldönümü şaşırtıcı bir arkeolojik keşif sonucunda elde edilen bir taş sunakla kutlanmaya...

Yunanistan’da 1.600 yıllık Roma döneminden kalma şarap dükkanı ortaya çıkarıldı

30 Ocak 2024

30 Ocak 2024

Wilfrid Laurier Üniversitesi’nden Scott Gallimore ve Austin Koleji’nden Martin Wells liderliğindeki bir ekip, Yunanistan’ın güneyindeki Sikyon antik kentinde, ani bir...

İskit Altınları Ukrayna’ya geri dönüyor

15 Kasım 2021

15 Kasım 2021

İskit Altınları, “Kırım: Karadeniz’in Altın ve Gizemleri” adlı sergi ile, 2014 yazında Amsterdam’daki Allard Pearson Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açılmıştı. Ancak,...

Zeus Tapınağı, Limyra’da 43 Yıl Sonra Gün Yüzüne Çıktı

15 Kasım 2025

15 Kasım 2025

Antalya’nın Finike ilçesindeki Limyra Antik Kenti’nde, 1982’den beri epigrafik kayıtlarda varlığı bilinen ancak bir türlü tespit edilemeyen Zeus Tapınağı sonunda...

Paris Tren İstasyonu’nun yakınında kayıp antik nekropolde 2.000 yıllık mezarlar bulundu

24 Nisan 2023

24 Nisan 2023

Arkeologlar, Paris’in merkezindeki bir tren istasyonunun sadece birkaç metre uzaklıktaki antik nekropolde 50 mezar keşfettiler ve bu mezarlar, günümüz Paris’inin...

Polonya’da Mısır Tarlasında Bulunan Ortaçağ Hazinesi

22 Aralık 2020

22 Aralık 2020

Polonya’nın Słuszków köyünde 12. yüzyıldan kalma Polonya kralı Bolesław’un kayınbiraderi ve Ruthenian bir prensese ait olduğu söylenen madeni paralar ve...

Ordu’da Roma Dönemi 2.000 Yıllık Lahitler Bulundu

16 Eylül 2021

16 Eylül 2021

Ordu’da yol genişletme çalışmaları sırasında kepçe operatörünün dikkati sayesinde 2.000 yıllık lahitler bulundu. Lahitlerin içerisinde ziynet eşyaları da çıktı. Ordu’nun...

Glasgow’lu Sanatçı Plastik Poşet Müzesi Açtı!

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

İskoçyada ki Glasgow Üniversitesi mezunu Katrina Cobain plastik poşetlerden oluşan farklı bir sergiye ev sahipliği yapacak. Plastik poşetlerin dünyamıza ne...

Demir Çağı Savaşçıları, Yenilen Düşmanlarının Kılıçlarını Büküyor

22 Nisan 2021

22 Nisan 2021

Vestfalya-Lippe Bölge Birliği’nden (LWL) arkeologlar, bir metal dedektörünün “Batı Almanya’daki en büyük Demir Çağı silah istiflerinden birini” keşfettiğini açıkladı. Olpe...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]