Batı Avustralya Üniversitesi’nden ( UWA) arkeologlar, antik kuzeybatı Arabistan’da yaşayan insanların uzun mesafeli “cenaze yol ağlarını” (binlerce mezar anıtı ile çevrili ana yollar) inşa ettiğini belirlediler.
Kuzeybatı Arabistan’da bulunan bu karmaşık cenaze törenleri ağı, MÖ 3. binyılda bölge halkları arasında sosyal ve ekonomik bağların varlığına işaret ediyor.
UWA araştırması, tümü AlUla Kraliyet Komisyonu’nun (RCU) himayesi altında çalışan, dünyanın dört bir yanından 13 arkeolojik ve koruma proje ekibini içeren daha büyük bir çabanın parçasıdır.
Araştırmacılar, 160.000 kilometrekarelik bir alanı araştırmak için uydu görüntüleri, hava fotoğrafçılığı, zemin araştırmaları ve kazıların bir kombinasyonunu kullanarak AlUla ve Hayber ilçelerinin birincil çalışma alanlarında 17.800’den fazla ‘kolyeli’ mezar kaydetti. Mezarların yaklaşık 11.000’i, 4.500 yıl öncesine ait cenaze yol ağlarını oluşturan parçalarından biridir.
En yüksek yoğunluklar, bulvarların Hayber, AlUla ve Tayma gibi vahalar arasında yönlendirildiği ve kalıcı su kaynaklarının yakınında bulunduğu bazalt ovalarda veya dağ geçitlerinde bulunur.
Cenaze yol ağlarının gelişimi, 4.500 yıl önce Arap Yarımadası’nın geniş bir bölümünde sofistike sosyal perspektiflerin var olduğunu ima ediyor. Bu keşif, RCU’nun himayesi altında çalışan arkeologların kuzey Arabistan’ın eski krallıklarının ve eski uygarlıklarının gömülü hikayesini çözmede kaydettiği istikrarlı ilerlemeye katkıda bulunuyor.
Proje direktörü Dr. Hugh Thomas şunları söyledi: “UWA ekibi ve AlUla ve Khaybar’da çalışan meslektaşlarımız tarafından yapılan araştırma, bu bölgenin arkeolojisinin Orta Doğu’daki Neolitik ve Tunç Çağı’nı anlamamız için ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Bulgularımız, bu yapıların geniş bir alana yayılmış çeşitli nüfuslu vahaları birbirine bağladığını ve cenaze caddelerinin yaklaşık 4.500 yıl önce kurulduğunu gösteriyor. Özellikle dünyanın herhangi bir yerinde görülen en yoğun cenaze manzaralarından biri olan Hayber çevresinde yoğunlar.”
Bulgular The Holosen dergisinde yayınlandı. Yeni makale, UWA ekibinin AlUla ve Hayber’deki araştırmalar üzerine hakemli bir bilimsel dergide bir yıldan kısa bir süre içinde dördüncü yayınıdır.
RCU Arkeoloji ve Kültürel Miras Araştırmaları Direktörü Dr. Rebecca Foote şunları söyledi: “Ula ve Hayber’de üç yılı aşkın süredir saha çalışması yürüten UWA ekibi gibi projeler sonuçlarını yayınlamaya başladı ve bu harika. Verilerin analizlerinin kuzeybatı Arabistan’da Neolitik Çağ’dan Tunç Çağı’na kadar yaşamın pek çok yönünü nasıl aydınlattığını görün. Bu makaleler, tarihöncesinden modern zamanlara bilgimizi ilerletecek ve daha geniş bölge için önemli etkileri olacak birçok yayının sadece başlangıcıdır.”
AlUla Kraliyet Komisyonu (RCU)
