Zominthos Girit adasındaki İda Dağı’nın (Psiloritis) kuzey eteklerinde küçük bir platodur. Yerleşim tarihi MÖ. 1800’lere kadar uzanmakta.
1982′ de Yunan arkeolog Yannis Sakellarakis sarayın alışılmadık boyutu ve bazı özellikleri oldukça dikkat çekti. Kuzey ve Güney yönelimi 1350 mç ye kadar uzanan sarayın oldukça güçlü bir şekilde yapıldığı ve bu zamana dek korunmuş olduğu görülmekte. Sadece zemin katta bile 100 den fazla oda bulunmaktadır. Bu odaların bazılarında freksler bulunmaktadır.
Bina Neopalatial döneme aittir ve MÖ 1600 civarında büyük bir depremden sonra terk edilmiştir . Heidelberg Üniversitesi’nin (Prof Diamantis Panagiotopoulos) kısa işbirliği (2005-2007) ile Prof. Yannis Sakellarakis’in yönlendirmesi altında arkeolojik araştırmalar yapıldı. Yannis Sakellarakis’in 2010 yılında ölümünden sonra kazı Dr. Efi Sapouna-Sakellaraki başkanlığında devam ediyor.
Kültür Bakanlığı duyurusu geçtiğimiz cuma yapılan Zominthos sarayının Doğu Akdeniz, Yakın Doğu ve Mısır’da üne kavuşan İdeon Andron’a olan yakınlığı nedeniyle dönemi boyunca siyasi, ekonomik ve dini bir karaktere sahip olduğu düşünülmektedir.
İdeon Andron: Mağarası, Girit’teki en büyük mağara tapınaklarından biridir ve en önemli Yunan tapınakları kadar önemlidir. Antik dönemde geliştiği düşünülen mağara (M.Ö.4000’den MS 1. yüzyıla kadar) kullanılmış olabileceği tahmin edilmektedir.
Sürpriz buluntular arasında, altın varakla kaplı ahşap bir heykelciğin göstergesi olan ve diğer yerlerde görülen altın kaplama fildişi heykellere benzeyen ince altın pullarla çevrili yanmış bir ahşap nesnenin kalıntıları bulunmaktadır. Ayrıca bir ritüel havaneli ve hayvan tasviri olan bir mühür ve iyi biçimlendirilmiş bir kadın heykelciği de dahil olmak üzere insan ve hayvan figürinlerinin parçalarıyla MÖ 1900 yılına dayanan daha eski bir kutsal alanın işaretleri vardır.
MÖ 1900 yılına dayanan daha eski bir kutsal alanın izleri Bu eski tapınakta “Zominthos Hanımı” olarak adlandırılan bir heykelcik bulunmuştur. Geçen yıl ekip üyeleri bu bölgede bir sunak ortaya çıkardı.
Bu yıl yapılan kazılar, alanın en az M.Ö.2000’den beri kullanımda olduğu ve bu yıl iki yeni kompleksin keşfiyle perçinlenen bir sonuç olarak, MÖ 1700’den itibaren çevredeki alana yayılmaya başladığını gösterdi.
Yeni kompleks yapının, karmaşık bir kanalizasyon sitemine sahip oluşu dikkat çekidir. Taş döşemeli odalarda gelişmiş bir mimari anlayışa işaret etmektedir. Çanak çömlek buluntuları arasında erken sarayların dönemine tarihlenen çiçek şeklinde bir mühür bulunurken, çeşitli çanak çömlek parçaları, buradaki yerleşimin erken sarayların kuruluşundan bile önce olduğunu göstermektedir.
Bölge de bulunan Venedik Doge Pietro Gradenigo (1289-1311) tarafından çıkarılan bir madeni para bölgenin sürekli iskana sahip olduğuna işaret etmektedir.
Bu yazımızda haber kaynağı olarak : https://www.archaeology.org/news/9078-201005-crete-zominthos-palace sitesinden yararlanılmıştır.