4 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Türkiye’nin İlk Kadın Arkeoloğu “Jale İnan”

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Türk arkeoloji dünyası adına çok güzel işlere imza atmış, alanında ilk kadın uzman olarak ismini tarihe yazdırmış başarılı kadınlarımızdan biridir. Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinin gün yüzüne çıkmasına öncülük etmiştir.

1914 yılında İstanbul’da doğan Jale İnan için arkeoloji çokta uzak olmadığı bir bilimdi. Şanslı bir çocuk olarak arkeolog bir babanın kızı olarak doğmuştu. Babası Aziz Ogan müzeci ve arkeologtu. Küçük yaşlardan itibaren babasının çalışmalarına katılan Jale İnan arkeoloji ile iç içe büyüdü.

1934 yılında Aleksander von Humboldt Vakfı’ndan aldığı burs ile Almanya’ya gitmiş burada arkeoloji üzerine eğitim almıştır. Lisans ve doktora eğitimini Almanya’da tamamlamış 1943 yılında Türkiye’ye geri dönmüştür.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde asistan olarak göreve başlayan Jale İnan Prof. Dr. Clemens Emn Bosch’un asistanlığını yapmıştır.

1944 yılında lise yıllarından beri tanıştığı Mustafa İnan beyle evlenmiş ve ertesi yıl oğlu Hüseyin dünyaya gelmiştir.

İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün kurulması çalışmalarına katılmış ve bu kürsünün ilk asistanı olarak 1946’da Prof. Dr. Arif Müfid Mansel’in asistanlığını yapmıştır. Asistanı olduğu Müfid Mansel ile birlikte ilk yıl Side kazısına onu takiben de ertesi yol Perge antik kentinin kazı çalışmalarına başlamıştır. Roma dönemine ait side hamamının bir müzeye dönüşmesi için emek vermiştir. 1975 yılında Klasik arkeoloji kürsüsüne başkan olmuş ve emekli olduğu zamana kadar yani 1983 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür.

 

Jale İnan sadece Side ve Perge kazılarına katılmamış 1970 – 1972 yılları arasında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972 – 1979 yılları arasında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat) antik kentlerinde kurtarma kazılarını da gerçekleştirmiştir.

Yazdığı kitaplar Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusunda en önemli eserler arasındadır. Antik dönem Heykeltraşlık üzerine önemli eserler vermiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan
Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan

1980 yılında Perge’de belden yukarısı olmayan bir Herkül heykeli bulmuştur. Uzun yıllar boyunca heykelin alt kısmı bulunamamıştır. Gazeteci Özgen Acar’ın heykelin üst kısmının Amerika’da bir koleksiyoner de olduğunu yazması üzerine 1990 yılında Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya Müzesi’ndeki parçanın birbirine ait olduğunu kanıtlamıştır. 2011 yılında heykelin üst kısmı Türkiye’ye getirilmiştir.

Jale İnan, 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin şeref üyesi olmuştur. Hayatının son yıllarını Parkinson hastalığı ile mücadele ederek geçiren Jale İnan, 2001 yılında hayatını kaybetmiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinde uzun yıllar devam ettirdiği programlı kazılarda çıkan eserlerin sergilenmesi için Antalya ve Side müzelerinin kurulması için emek vermiştir. Tarihi eser kaçakçılığının engellenmesi adına bir çok çalışmaya destek vermiştir.

Banner
Benzer Yazılar

Türkçe, Korece, Moğolca ve Japonca 9.000 yıl önce yaşayan çiftçilerde izlendi

11 Kasım 2021

11 Kasım 2021

İletişim aracı dilin nasıl ve ne zaman ortaya çıktığına dair kesin bir bilgiye sahip değiliz. İnsanın ilk atasının, işaretler ve...

Slovakya’nın Vráble kenti Neolitik yerleşim alanında 36 başsız insana ait kalıntılar bulundu

26 Eylül 2022

26 Eylül 2022

Arkeologlar, Batı Slovakya’nın Vráble kentinde M. Ö. 5250-4950 tarihli bir yerleşim yerinde yaklaşık 36 başsız insan cesedinin kalıntılarını içeren bir...

İlk Kadın Paleontolog Mary Anning’in Keşifleri ve Hayatı

5 Mart 2021

5 Mart 2021

İlk kadın Paleontolog Mary Anning, keşifleriyle yaşadığı dönemin tüm bilim insanlarını şaşkına çevirdi ama hiç birinden takdir yada övgü duymadı....

Ege’de Küçük Bir Kayalıkta Bulunan Antik Kent Şaşırtmaya Devam Ediyor

9 Kasım 2020

9 Kasım 2020

Tesalya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden arkeologlar, bir zamanlar erken Bizans döneminde önemli bir şehre ev sahipliği yapan Yunan adası Kythnos yakınlarındaki...

Bitlis’te 5000 yıllık Karaz kültürünün izlerine ulaşıldı

13 Ekim 2023

13 Ekim 2023

Bitlis’in Ahlat ilçesindeki İç Kale’de yapılan kazılarda 5000 yıllık Karaz Kültürü’nün izlerine rastlandı. Karaz Kültürü, Sovyet arkeolog Boris Kuftin’in araştırmalarında...

İznik Surları’nda Roma villa kalıntısı ve çok sayıda iskelet ortaya çıkarıldı

18 Haziran 2023

18 Haziran 2023

Bursa’nın İznik ilçesinde yer alan 2300 yıllık İznik Surları’nda devam eden kazılarda Roma villası kalıntılarına ulaşılırken aynı zamanda çok sayıda...

İnsan Ne Zaman Dik Yürümeye Başladı

25 Şubat 2021

25 Şubat 2021

Darwin’in, insanların şempanzeler ve goriller arasında yakın bir evrimsel ilişki olduğu teorisi bilim dünyasında hararetli tartışmaların devam ettiği bir alandır....

300 yıllık kutsal deniz kızı mumyasının gizemi çözüldü

20 Şubat 2023

20 Şubat 2023

Mumyalanmış bir deniz kızı yüzyıllardır Japonların kutsalları arasında yer alıyor. Kendisine tapıyorlar çünkü deniz kızının iyileştirici güçlere sahip olduğuna inanıyorlar....

Blaundos Antik Kenti’nde Tanrıça Demeter’in sunak alanı bulundu

22 Aralık 2021

22 Aralık 2021

Uşak’ın Ulubey ilçesinde yer alan Blaundos Antik Kenti kazı çalışmalarında Bereket Tanrıçası Demeter’in sunak alanı ortaya çıkarıldı. Uşak Üniversitesi Arkeoloji...

Kuzey Fransa’da 3.000 Yıllık Devasa Yerleşim Yeri Keşfedildi

24 Mart 2025

24 Mart 2025

Arkeologlar Kuzey Fransa’nın Hauts-de-France bölgesinde yaklaşık 3000 yıl öncesine Geç Tunç Çağı ve Erken Demir Çağı’na tarihlenen önemli bir yerleşim...

Sillyon Antik Kenti’nin stadyumu gün yüzüne çıkarılıyor

26 Nisan 2024

26 Nisan 2024

Antalya’nın Serik ilçesindeki Sillyon Antik Kenti’nin 10 bin kişilik stadyumu gün yüzüne çıkarılıyor. Kazı ekibi şu ana kadar stadyumun yüzde...

Ulucak Höyük seramiklerinin üzerinde 8 bin yıllık parmak izleri

13 Ağustos 2022

13 Ağustos 2022

Ege Bölgesi’nin en önemli yerleşimi Ulucak Höyük kazılarında ortaya çıkarılan seramik atölyelerinde kullanılan seramik hamurlarının üzerinde 8 bin yıllık parmak...

Sibirya’da 5000 Yıllık Mezarda “Maskeli ve Dövmeli” Heykel Keşfedildi

7 Ekim 2020

7 Ekim 2020

Batı Sibirya’nın Novosibirsk bölgesinin Vengerovsky bölgesinde Odinov kültüründen insanlara ait toplu mezar bulundu. Novosibirsk Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü ekibi tarafından...

Gökçeseki kazıları Philadelphia Antik Kenti hakkında bilgilerimizi artıracak

14 Mayıs 2022

14 Mayıs 2022

Anadolu Roma ve Bizans tarihinin önemli taşlarından birisi olan Gökçeseki Örenyeri’nde (Philadelphia Antik Kenti) ara verilen kazılara geçen yıl tekrar...

Konya’da 5 Bin Yıllık İnsan Yüzlü Çömlek Parçası Ortaya Çıkarıldı

17 Eylül 2025

17 Eylül 2025

Konya’nın Seydişehir ilçesindeki Gökhöyük’te yürütülen kazılarda, yaklaşık 5 bin yıl öncesine tarihlenen ve üzerinde insan yüzü betimlemesi bulunan çömlek parçası...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]