8 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Türkiye’nin İlk Kadın Arkeoloğu “Jale İnan”

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Türk arkeoloji dünyası adına çok güzel işlere imza atmış, alanında ilk kadın uzman olarak ismini tarihe yazdırmış başarılı kadınlarımızdan biridir. Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinin gün yüzüne çıkmasına öncülük etmiştir.

1914 yılında İstanbul’da doğan Jale İnan için arkeoloji çokta uzak olmadığı bir bilimdi. Şanslı bir çocuk olarak arkeolog bir babanın kızı olarak doğmuştu. Babası Aziz Ogan müzeci ve arkeologtu. Küçük yaşlardan itibaren babasının çalışmalarına katılan Jale İnan arkeoloji ile iç içe büyüdü.

1934 yılında Aleksander von Humboldt Vakfı’ndan aldığı burs ile Almanya’ya gitmiş burada arkeoloji üzerine eğitim almıştır. Lisans ve doktora eğitimini Almanya’da tamamlamış 1943 yılında Türkiye’ye geri dönmüştür.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde asistan olarak göreve başlayan Jale İnan Prof. Dr. Clemens Emn Bosch’un asistanlığını yapmıştır.

1944 yılında lise yıllarından beri tanıştığı Mustafa İnan beyle evlenmiş ve ertesi yıl oğlu Hüseyin dünyaya gelmiştir.

İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün kurulması çalışmalarına katılmış ve bu kürsünün ilk asistanı olarak 1946’da Prof. Dr. Arif Müfid Mansel’in asistanlığını yapmıştır. Asistanı olduğu Müfid Mansel ile birlikte ilk yıl Side kazısına onu takiben de ertesi yol Perge antik kentinin kazı çalışmalarına başlamıştır. Roma dönemine ait side hamamının bir müzeye dönüşmesi için emek vermiştir. 1975 yılında Klasik arkeoloji kürsüsüne başkan olmuş ve emekli olduğu zamana kadar yani 1983 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür.

 

Jale İnan sadece Side ve Perge kazılarına katılmamış 1970 – 1972 yılları arasında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972 – 1979 yılları arasında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat) antik kentlerinde kurtarma kazılarını da gerçekleştirmiştir.

Yazdığı kitaplar Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusunda en önemli eserler arasındadır. Antik dönem Heykeltraşlık üzerine önemli eserler vermiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan
Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan

1980 yılında Perge’de belden yukarısı olmayan bir Herkül heykeli bulmuştur. Uzun yıllar boyunca heykelin alt kısmı bulunamamıştır. Gazeteci Özgen Acar’ın heykelin üst kısmının Amerika’da bir koleksiyoner de olduğunu yazması üzerine 1990 yılında Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya Müzesi’ndeki parçanın birbirine ait olduğunu kanıtlamıştır. 2011 yılında heykelin üst kısmı Türkiye’ye getirilmiştir.

Jale İnan, 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin şeref üyesi olmuştur. Hayatının son yıllarını Parkinson hastalığı ile mücadele ederek geçiren Jale İnan, 2001 yılında hayatını kaybetmiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinde uzun yıllar devam ettirdiği programlı kazılarda çıkan eserlerin sergilenmesi için Antalya ve Side müzelerinin kurulması için emek vermiştir. Tarihi eser kaçakçılığının engellenmesi adına bir çok çalışmaya destek vermiştir.

Banner
Benzer Yazılar

İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti ödenek yetersizliğinden kazılamıyor

10 Ocak 2023

10 Ocak 2023

Hristiyanlığın ilk yıllarında piskoposluk merkezi olan İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti’nde 2013 yılında başlayan kazı çalışmalarına ödenek yetersizliğinden devam...

Yakutya’da Soyu Tükenmiş Yünlü Gergedan Kalıntıları Bulundu

31 Aralık 2020

31 Aralık 2020

İklim değişikliğinin dünyanın en eski donmuş topraklarının çoğunu eritmesiyle birlikte, arkeologlar geçmiş bin yıldan kalma hayvan kalıntılarını keşfetmeye devam ediyor. Rusya’da...

Herakleia kazılarında ortaya çıkarılan bazı eserlerde 2000 yıllık pati izleri bulundu

8 Ocak 2025

8 Ocak 2025

M. Ö. 5. yüzyılda kurulan Karia bölgesinin önemli yerleşim yerlerinden Herakleia Antik Kenti’nde yapılan kazılarda, 2 bin yıllık pati izlerine...

Sakkara’da kraliyet hekimi “Tanrıça Selket’in Büyücüsü”nün antik mastaba mezarı keşfedildi

8 Ocak 2025

8 Ocak 2025

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Sakkara arkeolojik alanının güney bölgesinde Fransız ve İsviçreli ortak arkeoloji ekibi,...

Mavi Kuran’ın bir sayfasındaki karmaşık altın yaprak süslemelerinin altında gizli metin ortaya çıktı

21 Kasım 2024

21 Kasım 2024

Zayed Ulusal Müzesi’nden araştırmacılar, dünyanın en ünlü Kur’an yazmalarından biri olan Mavi Kur’an’ın bir sayfasındaki karmaşık bir altın yaprak tabakasının...

Kutsal Roma İmparatorluğu’nun kurucusu Büyük Otto’nun öldüğü yer keşfedilmiş olabilir

5 Ekim 2023

5 Ekim 2023

Arkeologlar, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun kurucusu Büyük Otto’nun (936-973) öldüğü yeri bulduklarına inanıyorlar. Büyük Otto, tarihçiler tarafından ilk Kutsal Roma İmparatoru...

Atina’da Yunan Tanrısı Hermes’e Ait Heykel Başı Bulundu

17 Kasım 2020

17 Kasım 2020

Antik Yunan Medeniyeti mitolojisinde yolcuların, tüccarların, habercilerin, kumarbazların ve hırsızların tanrısı olarak nitelendirilen Hermes’e ait heykel başı Atina‘da bulundu. Yunanistan...

Pompeii Domus’ta tanrıça Kibele kültü ile ilişkilendirilen pişmiş toprak figürünleri keşfedildi

27 Aralık 2023

27 Aralık 2023

Arkeologlar, Pompeii’deki Via del Vesuvio boyunca “Leda ve Kuğu Evi”nin bitişiğindeki Domus’ta yapılan son kazılarda 13 pişmiş toprak figürün ortaya...

Bugüne Kadar Bulunmuş En Büyük Viking Gemi Mezarlığı

11 Kasım 2020

11 Kasım 2020

Arkeologlar radar taramaları sırasında bugüne kadar gömülmüş en büyük gemi mezarlığını buldular. Norveç’in güneydoğusundaki Gjellestad’da yere nüfuz eden radar (GPR)...

Monolitler: Gizemli Heykeller mi? Yoksa Bir Kurgu mu?

7 Aralık 2020

7 Aralık 2020

Geçtiğimiz günlerde haber sitelerinde gizemli monolit bulundu haberleri dolaştı. Gizemli heykeller monolitler, son birkaç hafta içinde en son Wight Adası’nda...

Eski Bir İnsan Grubu olan Denisovalılar Hakkında Yeni Gelişmeler

15 Kasım 2020

15 Kasım 2020

Şu anda Tibet Budist tapınağı olarak kullanılan dağın kenarındaki Baishiya Karst Mağarası, onlarca bin yıldır Denisovalılar olarak bilinen tarih öncesi...

Maraş “Kahraman” Unvanını Nasıl Aldı?

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021 Maraş’a “Kahraman” unvanı verilmesinin 48. yıldönümü… Maraş‘a, işgalci Fransız birliklerine karşı gösterdiği üstün başarılı savunmalarından dolayı Türkiye...

Aziz Thaddeus’un mezarının Eğil Kalesi kazılarında bulunduğu düşünülüyor

15 Kasım 2024

15 Kasım 2024

Diyarbakır’da bulunan Eğil Kalesi’nde sürdürülen arkeolojik kazılarda 1600-1900 yıl öncesine ait mezarlar bulundu. Kazı başkanı Prof. Dr. Vecihi Özkaya, mezarlardan...

Yahya Coşkun “Çalınan hiçbir kültür varlığımız yoktur”

16 Şubat 2023

16 Şubat 2023

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde bölgede bulunan...

Karadeniz’in kıyı kesiminde günümüze ulaşan tek Roma tiyatrosu Tios tekrar kazılıyor

4 Aralık 2022

4 Aralık 2022

Karadeniz’in kıyı kesiminde günümüze ulaşabilen tek Roma tiyatrosu Tios, 10 yıl aradan sonra tekrar kazılıyor. Zonguldak Çaycuma ilçesine bağlı Filyos...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]