Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesindeki Tatarlı höyüğünde kaçak kazılarda bulunan Persler ve İskitler arasındaki savaşı tasvir eden 2500 yıllık ahşap mezar odası, Afyonkarahisar müzesinde sergileniyor.
Dünyanın en nadide ahşap eserlerinden biri olan ahşap mezar odasının tarihi MÖ 5. yüzyıla kadar uzanıyor.
Mezar odası, 1969 yılında kaçak kazılar sırasında Tatarlı höyüğünde bulunmuş ve defineciler tarafından tahrip edilmiştir.
Mezar odasının kök boyalı figürlerle süslü kirişlerinin bir kısmı kesilerek yurt dışına kaçırılmıştır.
Kaçak olarak çıkarılan ahşap parçalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleriyle 2004 yılında Türkiye’ye getirildi. Alman ve Türk uzmanlar tarafından restore edilen eser, 2023 yılında saklandığı özel sandıklardan çıkarılarak Afyonkarahisar Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ümit Emrah Kurt, AA muhabirine, Afyonkarahisar Müzesi’nde sergilenen ahşap mezar odasının, tıpkı Kibele heykeli gibi yurt dışına kaçırılıp geri getirilme hikayesi olduğunu söyledi.
Kurt, mezar odasıyla ilgili şu bilgileri verdi.
“Arkeolojik materyal olarak ahşap ürünlerin günümüze kadar gelmesi zordur. Organik oldukları için çok çabuk yok olurlar. Bu mezar odasında biraz şanslıyız, günümüze kadar gelebildi. Dünyadaki nadir ahşap eserlerden biri olduğunu söyleyebiliriz. Ahşap mezar odasında boyalı figürler bulunmaktadır. O dönemle ilgili çeşitli sahnelerin olması önemini daha da artırıyor” dedi.
Kurt, kirişlerdeki ahşap görsellerin MÖ 5’inci yüzyıl kültürünün izlerini taşıdığını, bunun yanı sıra Persler ve İskitler arasındaki savaşı anlatan bir sahnenin de yer aldığını belirtti.
Ahşap kirişler üzerindeki boyalı figürlerin o dönemin yaşantısından izler taşıdığını belirten Kurt, “Figürler arasında Herakles’in Geryoneus’un kanatlı sığırlarını çalmasıyla ilgili mitolojik hikaye de var. Ayrıca muzaffer savaştan sonra kutlamalar ve şenlikler görülür. Mezar odasında Frig ve Pers kültürünün izlerini görüyoruz. Tatarlı Höyüğü’nün ahşap mezar odası, sergilendiği Afyonkarahisar Müzesi’nin en önemli eserleri arasında yer alıyor” dedi.
Kapak fotoğrafı: Arif Yavuz/AA
