29 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Dilin Yapısı 40 Milyon Öncesine Dayanıyor

İnsanı diğer canlılardan farklı kılan en büyük özelliği kullandığı dildir. Dilin yapısının temellerinin ne zaman atıldığı ve nasıl günümüze kadar geliştiği üzerine hala çalışmalar devam ediyor.

Dilin ana yapısının gelişimine yönelik en son çalışma, Warwick Üniversitesi’nde geldi.

Dil. insan grupları arasında düşüncelerin aktarımını sağlayan ağızdan çıkan arbitrer (gelişi güzel) seslerin oluşturduğu bir araçtır. Dilin, insan tarafından ne zaman kullanılmaya başlandığı hala cevap bulunamayan bir sorudur.

Tarihin gizli bir döneminde temelleri atılan dilin yapısı ile ilgili, Warwick Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından gerçekleştirilen en son çalışma bu gizliliği aydınlatıcı ışık olacak doneler ortaya koydu.

İnsanın, dil kapasitesi, kelime kombinasyonları ve aralarındaki ilişkileri anlama yeteneği evrimi tarihi hakkında çok az bilgiye sahip olunan bir konudur.

Warwick Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu kapasiteyi maymunların ve insanların son ortak atası olan türden en az 30-40 milyon yıl öncesine kadar tarihlendirmeyi başardılar.

Teksas’taki Ulusal Şempanze Bakım Merkezi’nde eğitim gören şempanzeler Tina ve Martin (Warwick Üniversitesi)

Dünyanın her yerinde insanlık düşünceler, kültür, bilgi ve teknolojiyi dil yoluyla paylaşarak gelişti. Dil,  başka hiçbir tür tarafından kullanılmayan inanılmaz derecede karmaşık bir iletişim yöntemidir. Bu nedenle dilin, neden ve ne zaman geliştiğini belirlemek, insan olmanın ne anlama geldiğini anlamak için çok önemlidir.

Warwick Üniversitesi’nden Profesör Simon Townsend liderliğindeki uluslararası bir araştırmacılar konsorsiyumu olan Science Advances’te yayınlanan “Maymunlarda ve insanlarda bitişik olmayan bağımlılık işleme” başlıklı makalede, anahtarın ne zaman önemli olduğu konusundaki anlayışımızda çok önemli bir ilerleme sağladı.

Dilin bilişsel yapı taşı evrimleşmiş olabilir.

Bir cümledeki kelimeler arasındaki ilişkileri işleyebilmek, bu kelimeler ister yan yana, ister ‘bitişik bağımlılık’ olarak bilinen, ister birbirine uzak, “bitişik olmayan” olarak bilinen dilin temelini oluşturan temel bilişsel yeteneklerden biridir, “bağımlılık”.
Örneğin, “kediyi ısıran köpek kaçtı” cümlesinde, ilk ve son cümle arasındaki ilişkiyi işleyebildiğimiz için, kedi yerine köpek kaçtığını anlıyoruz.

Bu çalışmayı Zürih Üniversitesi’nde gerçekleştiren Dr. Stuart Watson şöyle açıklıyor: “Çoğu hayvan kendi doğal iletişim sistemlerinde bitişik olmayan bağımlılıklar üretmiyor, ancak yine de onları anlayıp anlayamayacaklarını bilmek istedik. ”

Araştırma ekibi, deneyleri için yeni bir deneysel yaklaşım kullandı: Deneklerin sesler arasındaki ilişkileri işleme yeteneklerini incelemek için kelimeler yerine anlamsız tonlardan oluşan dizilerin kullanıldığı “yapay gramerler” yarattılar.

Bu, ortak bir dili paylaşmasalar bile, üç farklı primat türü arasındaki bitişik olmayan bağımlılıkları tanıma yeteneğini karşılaştırmayı mümkün kıldı. Deneyler, sıradan marmosetler (bir Brezilya maymunu), şempanzeler ve insanlarla gerçekleştirildi.

Teksas’taki Ulusal Şempanze Bakım Merkezi’nde okuyan şempanze Judumi (Warwick Üniversitesi)

Araştırmacılar, üç türün de hem bitişik hem de bitişik olmayan ses öğeleri arasındaki ilişkileri kolayca işleyebildiğini buldular. Bu nedenle, bitişik olmayan bağımlılık işlemleri primat ailesinde yaygındır.

Profesör Townsend, bu bulgunun sonuçlarının önemli olduğunu belirterek, “Bu, dilin bu kritik özelliğinin, dilin evriminden en az 30-40 milyon yıl önce eski primat atalarımızda zaten var olduğunu gösteriyor” dedi.

Araştırmacılar, üç türün de hem bitişik hem de bitişik olmayan ses öğeleri arasındaki ilişkileri kolayca işleyebildiğini buldular. Bu nedenle, bitişik olmayan bağımlılık işlemleri primat ailesinde yaygındır.

Kaynak: https://advances.sciencemag.org/content/6/43/eabb0725

Banner
Benzer Yazılar

Colossae Antik Kenti Kazı Çalışmaları Başlıyor

5 Eylül 2021

5 Eylül 2021

Denizli ilinin Honaz ilçesinde yer alan Colossae Antik Kenti, yüzey araştırmaları sonrası kazı çalışmaları başlıyor. Dünyanın yedi büyük kilisesinden birisi...

Pagan Tanrıları ikonalarda gizlendi mi?

23 Şubat 2023

23 Şubat 2023

Hz. İsa, Hz. Meryem, melekler ve azizlerin yer aldığı ikonalar, Hristiyan dini yapılarının önemli ve ayrılmaz bir parçasıdır. İkona sanatı,...

Paleonursery, 518 milyon yıl önceki hayata ayrıntılı bir bakış sunuyor

6 Temmuz 2021

6 Temmuz 2021

518 milyon yıl önce tortul çığ altında gömülü binlerce denizaltı hayvanının fosilleşmiş örnekleri Çin’in Kunming yakınlarında bulundu ve bunların çoğu...

Danimarka’da türünün tek örneği 1000 yıllık altın küpe bulundu

14 Aralık 2021

14 Aralık 2021

Danimarka’daki bir metal dedektörü, İskandinavya’da daha önce hiç görülmemiş, 11. yüzyıldan kalma, türünün tek örneği bir altın mücevher parçasını ortaya...

Avrupa insanına ait en eski çene kemiği ortaya çıktı

9 Temmuz 2022

9 Temmuz 2022

Avrupa kıtasında yaşayan ilk insana ait bilinen en eski çene kemiği ortaya çıkarıldı. Çene kemiğinin 1.4 milyon yaşında olduğu bildirildi....

Uzaydan Bakıldığında Unesco’nun Dünya Mirası Alanları

4 Kasım 2020

4 Kasım 2020

UNESCO kelimesi, İngilizce “United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization” kelimelerinin baş harfleri alınarak oluşturulmuş ve dilimize “Birleşmiş Milletler Eğitim,...

Peru, Castillo de Huarmey’deki kraliyet nekropolünde bulunan seçkin Wari ustalarının mezarları

12 Eylül 2022

12 Eylül 2022

Peru’nun Ancash Bölgesi’ndeki piramit benzeri bir mezar kompleksi olan Castillo de Huarmey arkeolojik alanında Wari kültürünün seçkin zanaatkarlarının bir grup...

Orkney Adası’na yapılan Tunç Çağı göçlerinin liderleri kadınlardı

8 Şubat 2022

8 Şubat 2022

Kuzey İskoçya’nın Orkney Adası’na, Avrupa’dan Tunç Çağı’nda başlayan göçlerin liderliğini kadınların yaptığına dair yeni kanıtlara ulaşıldı. İskoçya’nın kuzey kıyısında yer...

Sanxingdui Harabeleri’ndeki yeni keşifler, antik Çin’in yaratıcı yeteneğini gösteriyor.

9 Eylül 2021

9 Eylül 2021

Çinli arkeologlar Perşembe günü Çin’in güneybatısındaki Sichuan Eyaletindeki Sanxingdui Harabeleri bölgesinde 3, 4, 7 ve 8 numaralı çukurlardan yeni önemli...

1000 Yıllık Viking Gizemini DNA Testi Çözecek

9 Ekim 2020

9 Ekim 2020

Roskilde  (Danimarka) yakınlarında bulunan ünlü ‘Gerdrupgraven’ keşfinin üzerinden 40 yıl geçmesine rağmen arkeologları şaşırtmaya devam ediyor. Gerdrup Mezarı 39 yıl...

İzmir Büyükşehir Belediyesi Yeşilova ve Yassıtepe höyük temalı otobüsü sefere çıkardı

31 Mart 2022

31 Mart 2022

İzmir Büyükşehir Belediyesi, 8 bin 500 yıllık geçmişe sahip Yeşilova ve Yassıtepe höyüklerinin tanıtımı için çalışmaya devam ediyor. İzmir Büyükşehir...

Danimarka’da 5000 yıl önce insan kurban edildiğine dair kanıtlar bulundu

24 Aralık 2022

24 Aralık 2022

Arkeologlar, Danimarka’da 5000 yıl önce insan kurban edildiğine dair kalıntılara ulaştılar. İnsan kurban edilmiş olabileceğini gösteren iskelet kalıntıları, Danimarka’nın Zelanda...

Nadir Bulunan Kemik Alet Eski Avustralya Hakkında Bilgi Veriyor

18 Mart 2021

18 Mart 2021

Australian Archaeology dergisinde yayınlanan yeni bir makaleye göre, Güney Avustralya’daki Ngarrindjeri ülkesinde ortaya çıkarılan bir kemik ucunun analizi, First Nations Avustralyalıların davranış ve...

Roma metrosu kazılarında nadir görülen altın cam parçası keşfedildi

7 Şubat 2023

7 Şubat 2023

Ebedi Şehir’in tanrıçası “Roma”yı temsil eden çok nadir ve rafine bir altın cam parçası, Roma’nın Metro C metro hattının inşası...

ABD, kaçırılan 12 eseri Türkiye’ye iade ediyor

21 Mart 2023

21 Mart 2023

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy katıldığı bir televizyon programında Anadolu kökenli 12 eserin yarın Türkiye’ye gönderilmek üzere New...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]