Pazar günü, İsrailli arkeologlar, günümüz İsrail, Ürdün, Lübnan, Suriye ve Türkiye’nin bir kısmını içeren Levant bölgesinde gümüşün para olarak kullanıldığına dair en eski kanıtı bulduklarını açıkladılar.
Levant’ta gümüşün para birimi olarak kullanıldığına dair en eski kanıtlar, önceki tahminlerden 500 yıl önce olan 3.600 yıldan daha eskiye dayanıyor.
Belirli ağırlıklara kesildikleri için Almanca’da hacksilber olarak adlandırılan gümüş eserlerin kökenlerinin antik Anadolu’ya ait olduğu düşünülmektedir.
Hayfa Üniversitesi’nden Dr. Tzilla Echel, The Times of Israel’e verdiği demeçte, “Bu, istiflenmiş gümüşün en eski kanıtı” dedi.
Hayfa Üniversitesi ve Kudüs İbrani Üniversitesi’nden araştırmacılara göre, gümüş istifleri İsrail’in Shiloh, Megiddo ve Gezer’in yanı sıra Gazze Şeridi’ndeki Tel el-‘Ajjul’daki kazılar sırasında keşfedildi. 3.600 yıldan daha eskiye, Erken Tunç Çağı’na veya daha önce düşünülenden yaklaşık 500 yıl öncesine dayanıyorlar.
Kaynakların belirlenmesi için izotopik bir analiz yapıldı ve sonuçlar, bilinen menşeli cevherlerin ve diğer gümüş cevherlerin yapısıyla karşılaştırıldı.
Gümüş parçaların cilasız olması, mücevher veya süs eşyası olarak kullanılmadıklarını ve genellikle kumaşa sarılı olarak bulunduklarını ve çanak çömleklerde tutuldukları için bir ödeme şekli/para birimi olarak kullanıldıklarını düşündürmektedir.
Journal of Archaeological Science‘da yayınlanan keşif, bölgedeki antik kentlerin uzun mesafeli ticari ilişkilere ve yerel ekonomilere daha önce düşünülenden çok daha gelişmiş olduğunu gösteriyor.
Dr. Tzilla Eshel, “Bu, Levant ve Anadolu arasında, ortak çağdan 1.700 yıl önce, sürekli ve uzun vadeli metal ticareti olduğuna dair ilk kanıtlara tanık olduğumuz anlamına geliyor” dedi. “Demir Çağı’nda bu tür bir ticaretin var olduğundan eminiz, ancak bulgularımız bu tür metal ticaretinin başlangıcını 500 yıl öncesine taşıyor” dedi.
Bir şekelin yaklaşık 16 gram gümüşe eşit olduğuna tahmin ediliyor.
Gümüş kalıntıları, Anadolu kökenli olabilir
Araştırmacılar gümüşün kaynağını aramaya başladılar çünkü Levant’ta bilinen gümüş madenleri yoktu. Araştırmacılar, gümüşteki kurşunun kimyasal bileşimini inceleyen izotopik testleri kullanarak, Anadolu’da bulunan gümüşle eşleştirebildiler. Gümüş, kazılan istiflerde, balta başı ve kolye gibi diğer Anadolu nesnelerinin yanında bulundu ve Anadolu’yu gümüşün muhtemel kökeni olarak doğruladı.
Kapak Fotoğrafı: Temizlemeden önce Tel Gezer’de keşfedilen hacksilber parçaları. Fotoğraf: İsrail Eski Eserler Kurumu