14 November 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar Tacikistan’da erken insan varlığına dair nadir kanıtlar ortaya çıkardı

Arkeologlar, Tacikistan’ın merkezindeki Zeravşan Vadisi’nde, bölgede erken insan yerleşimine dair bulgular sunan çok katmanlı bir arkeolojik alan keşfettiler.

150.000 ila 20.000 yıl önce işgal edilen Zeravshan Vadisi, o dönemde Avrasya’daki üç insan türüne de dönüşümlü olarak ev sahipliği yapmış olabilir. Soii Havzak olarak bilinen alandan elde edilen bulgular, Orta Asya’nın erken insan göçü ve gelişiminde hayati bir rol oynadığına dair önemli kanıtlar sunmaktadır.

İbrani Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü’nden Prof. Yossi Zaidner ve Tacikistan Ulusal Bilimler Akademisi’nden Dr. Sharof Kurbanov liderliğinde yürütülen ve Antiquity dergisinde yayımlanan araştırmada , zengin bir taş alet yelpazesi, hayvan kemikleri ve antik bitki örtüsü ortaya çıkarıldı.

Prof. Zaidner, “Orta Çağ’da öncelikle İpek Yolu güzergahı olarak bilinen Zeravşan Vadisi’nin, bundan çok daha önce, yani 20.000 ila 150.000 yıl önce insan yayılımı için önemli bir güzergah olduğu ortaya çıktı ” diye açıklıyor.

“Bu bölge, modern Homo Sapiens, Neandertaller veya Denisovlaılar gibi bu alanda bir arada yaşamış olabilecek çeşitli insan türleri için bir göç yolu görevi görmüş olabilir ve araştırmamız, Orta Asya’nın bu bölgelerinde yaşayan insanların kim olduğunu ve etkileşimlerinin doğasını ortaya çıkarmayı amaçlıyor.”

Tacikistan’ın Soii Havzak’dan taş eserler. Fotoğraf: Yossi Zaidner ve Ekibi

Bilim insanları uzun zamandır Tacikistan ve genel olarak Orta Asya’nın soğuk ve kurak dağlık bölgelerinin , insan evrimi ve Afrika’dan Avrasya’ya göç hikayesi açısından çok da önemli görünmediğini düşünüyorlardı .

Orta Asya’nın buzul çağı boyunca genel olarak tatsız olduğu ve makul homininlerin düşmanca alanlardan uzak duracağı varsayılıyordu . Ancak durum böyle değil. Erken insanlar, iklim soğuduğunda bile Orta Asya’yı terk etmedi, yakın tarihli araştırmalar bunu gösteriyor.

Muhtemelen arama eksikliğinden dolayı, doğal olarak bir uçurumun içine oyulmuş ve şu anda yerden yaklaşık 40 metre yüksekte bulunan Soii Havzak kaya sığınağı, Zeravşan Vadisi’nde bulunan derin tarih öncesine ait sadece iki tabakalı alandan biridir. Kaya sığınağının altındaki yamaçta taş eserlerin keşfedilmesinin ardından arkeologlar üç hendek kazdılar.

Soii Havzak’taki kazılar sırasında keşfedilen kemikler ve taş eserler. Fotoğraf: Yossi Zaidner ve Ekibi

Soii Havzak’ta, arkeoloji ekibi üç alanı kazdı ve insan faaliyetinin katmanlarını ortaya çıkardı. Bölgede hangi insan türlerinin yaşadığını ortaya çıkarabilecek insan kalıntıları bulma olasılığına ek olarak, iyi korunmuş kalıntılar geçmişin iklimi ve çevresi hakkında önemli ipuçları sağlıyor.

“Yanmış odun kalıntıları ve kemikler gibi organik materyallerin korunması dikkat çekici. Bu, bölgenin eski iklimini yeniden inşa etmemizi sağlıyor ve daha fazla kazının bölgedeki insan biyolojisi hakkında ipuçları ortaya çıkarabileceği umudunu sağlıyor,” diyor Prof. Zaidner. “Bu, Orta Asya’daki insan popülasyonlarının ve davranışlarının gelişimini anlamak için çok önemli.”

Antik insan gruplarının birbirleriyle nasıl etkileşime girmiş olabileceğini anlamak, araştırmanın insan evrimi ve göçü çalışmaları için daha geniş kapsamlı çıkarımlarından biridir. Ekibe göre, Soii Havzak’ın Orta Asya’nın dağlık koridorundaki konumu, insan popülasyonları için önemli bir dönüm noktası olmuş olabilir ve erken insanların geniş alanlara dağılmasına olanak tanımış olabilir.

“Bu sitede devam eden araştırmanın, modern insanlar, Neandertaller ve Denisovalılar gibi farklı insan gruplarının bu bölgede nasıl etkileşime girmiş olabileceğine dair yeni bakış açıları ortaya çıkarmasını umuyoruz,” dedi Prof. Zaidner. “Bu keşif, Orta Asya’daki antik insanlık tarihini anlama yolunda önemli bir adım ve uluslararası bilimsel ekipler arasında önemli bir iş birliğini işaret ediyor.”

Soii Havzak’taki kazı çalışmaları önümüzdeki yıllarda da devam edecek ve daha derin katmanların araştırılması ve bulguların daha derinlemesine analizlerinin yapılması için daha fazla kazı yapılması planlanıyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi

Antik Çağ, DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2024.149

Kapak Fotoğrafı: Soii Havzak’tan Zeravşan Nehri vadisine bakış. Yossi Zaidner ve Ekibi

Banner
Benzer Yazılar

Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde Sergileniyor

17 Eylül 2021

17 Eylül 2021

Mısır inancında ölen kişiye öbür alemde hizmet etmesi için yanına konulan Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açıldı. Mısır Uşabti...

“Hepimiz Genomlarında Bir Miktar Neandertal Soyu Taşıyoruz”

7 Nisan 2021

7 Nisan 2021

Max Planck Enstitüsü’nün arkeogenetik bölümünden Kay Prufer ” Hepimiz genomlarında bir miktar neandertal soyu taşıyoruz” dedi. Bulgaristan’da yer alan Bacho...

Neolitik Çağ’da kazın evcilleştirilmesine dair kanıtlar bulundu

8 Mart 2022

8 Mart 2022

Yangtze Nehri vadisinde bulunan kaz kemikleri üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, kazlar 7000 yıl kadar önce Çin’de evcilleştirilmiş olabilir. Tavukların...

Kuzey Çin’de keşfedilen 5 bin 200 yıllık taş oyma ipekböceği krizaliti

20 Temmuz 2022

20 Temmuz 2022

Eyalet Arkeolojik Araştırma Enstitüsüne göre, arkeologlar geçen ay Kuzey Çin’in Shanxi Eyaletinde en az 5 bin 200 yıl öncesine dayanan...

Mısır’da bulunan bir mağara resmi, Hz. İsa’nın Doğumundan 3.000 yıl önce bir doğum sahnesini tasvir ediyor

21 Aralık 2023

21 Aralık 2023

Mısır’ın Sahra Çölü’nde şimdiye kadar bulunan en eski doğum sahnesini tasvir eden 5.000 yıllık kaya sanatı bulundu: Ebeveynler arasında yeni...

Mezopotamya tarım tarihini etkileyecek araştırma

12 Ocak 2022

12 Ocak 2022

Tarım, bereketli hilal olarak bilinen sulak Mezopotamya topraklarında başladı. Bilinen en eski tarım uygulamaları bu topraklarda görülür. Buğday, arpa ekimi...

3200 yıllık mezar içinde Miken bronz kılıçları bulundu

15 Mart 2023

15 Mart 2023

Yunan arkeologlar, Mora Yarımadası’nın Achaia bölgesindeki Aegio şehri yakınlarında MÖ 12. yüzyıla dayanan Miken nekropolünde yer alan bir mezarda Miken...

Mecdelli Meryem’in doğduğu yer Migdal’da ikinci sinagog keşfedildi

13 Aralık 2021

13 Aralık 2021

İsrailli arkeologlar, Mecdelli Meryem’in (Magdalalı Meryem olarak da bilinir) doğum yeri olduğu tahmin edilen Migdal’da (Magdala) İkinci Tapınaklar Dönemi’nden kalma...

Maya Treni çalışması sırasında ortaya çıkarılan Maya mısır tanrısı tasvirli vazo

10 Ocak 2024

10 Ocak 2024

Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) arkeologlar, Maya Treni projesi kurtarma çalışmaları yürütüyorlar. Çalışmalarda bir mısır tanrısının oyulmuş görüntüsüne sahip...

Urartu Kralı II. Rusa Döneminde Yapılan Sarayın Fil Ayakları Çıkarılacak

15 Ekim 2021

15 Ekim 2021

M. Ö. 685-645 yılları arasında hüküm süren Urartu Kralı II. Rusa tarafından inşa edilen sarayın fil ayaklarının çıkarılması için çalışmalar...

Persepolis’te Bulunan Görkemli Geçit

10 Şubat 2021

10 Şubat 2021

İranlı araştırmacılar, İran’ın güneyindeki UNESCO tescilli Persepolis yakınlarında güçlü Akameniş İmparatorluğunun (yaklaşık MÖ 550 – 330) kurucusu olan Büyük Kiros’un...

Yeni Çalışma; “Tunç Çağı’nda hançerler ne için kullanılıyordu” sorusuna cevap veriyor.

30 Nisan 2022

30 Nisan 2022

Tunç Çağı tabakalarının önemli maddi kalıntılarından biri olan bronz hançerler üzerinde yeni bir çalışma gerçekleştirildi. Çalışma, “Tunç Çağı hançerleri ne...

18.000 yıl önce, geç Pleistosen insanları “Dünyanın En Tehlikeli Kuşunu” yumurtadan çıkarıp büyütmüş olabilir.

2 Ekim 2021

2 Ekim 2021

Araştırmacılar, yumurta kabuğunun, insanlar ve kuşlar arasındaki geçmiş etkileşimleri netleştirme potansiyeline sahip, az çalışılmış bir arkeolojik malzeme olduğunu söylüyor. Bununla...

Kanıtlar Neandertallerin Modern İnsanlardan Önce Teknelere Bindiğini Gösteriyor

27 Ekim 2020

27 Ekim 2020

Modern insanların bir alt türü veya tamamen ayrı bir tür olarak kabul edilen Neandertaller, yaklaşık 300.000 yıl öncesinden 24.000 yıl...

Magnesia kazılarında Zeus Tapınağı’nın Giriş Kapısı Ortaya Çıkarılıyor

26 Eylül 2021

26 Eylül 2021

Efsaneye göre Thessalia’dan gelen Magnetler tarafından kurulmuş olan Magnesia Antik Kenti’nde Zeus Tapınağı’nın giriş kapısı ortaya çıkarılmaya başlandı. Aydın ilinin...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]