İzmir’in Selçuk ilçesindeki Ayasuluk Tepe ve St. Jean Anıtı kazılarında, M.Ö. 3. yüzyılda ‘Romalı gladyatör Euphrates’a ait olduğu düşünülen bir lahit bulundu.
2300 yıllık lahdin M.S. 5. yüzyılda yeniden kullanıldığı ve içine 12 adet iskeletin yerleştirildiği tespit edildi.
Ayasuluk Tepe ve St. Jean Anıtı kazıları, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Mimaroğlu başkanlığında devam ediyor.
Doç. Dr. Ertan Yıldız, epigrafik bir çalışma yaparak lahdin ‘Euphrates’ adlı Romalı bir gladyatöre ait olduğunu belirledi.
Lahit üzerinde destan yazıtları ve iç kısımda M.S. 5. yüzyılda yeniden işlenmiş 3 adet haç kabartması bulunuyor.
Lahit, toprağın sadece 20 santimetre altında, bir su kanalı, bir kil su borusu ve mozaiklerle birlikte bulundu. Alanda üç adet lahit şeklinde örme mezar da ortaya çıkarıldı.
Doç. Dr. Mimaroğlu, “Lahit Roma dönemine ait. Üzerinde çok güzel bir destan kitabesi bulunmaktadır. Romalı bir gladyatöre aittir. Hristiyanlık döneminde iç kısımda üç haç kabartması yapılarak yeniden kullanılmıştır.”
Lahitin bulunduğu kilise ilk yapıldığında küçük bir mezar yapısı iken, daha sonra I. Justinianus zamanında ahşap çatılı bazilikaya ve daha sonra kubbeli hac planlı bir kiliseye dönüştürülmüştür.
Mimaroğlu, “Kiliselerdeki mezarlar özellikle üst sınıfın ya da din adamı diyeceğimiz kişilerin yerleştirildiği yerler olmalıdır. Çünkü normal bir insanın bir kilisenin içindeki ayrıntılı bir mezara, özellikle de haç koluna yerleştirilmesi düşünülemez.”
“İlk Efes olduğuna dair verilerimiz var”
Alanın erken dönemlere ait ilk Efes olduğuna dair veriler olduğunu belirten Mimaroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“M.Ö. ikinci binyıl, Erken, Orta ve Geç Tunç Çağları’na ait seramiklerimiz var. Bu yılki kazı çalışmalarını Güney Haç şubesinde bulunan St. John Kilisesi’nde gerçekleştirdik. Kilisenin ilk kazı çalışmaları 1921-1922 yıllarında Rum Arkeolog Soteriou tarafından başlatılmıştır. 2020 yılından itibaren benim başkanlığımda devam ediyor.”
Kapak fotoğrafı: İHA
