Aydın ilinin Karacasu ilçesinde yer alan ve aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’e adanan Afrodisias Antik Kenti’nde, Anadolu beyliklerine kadar uzanan bir pazarın izlerine rastlandı.
Anadolu Beylikleri Dönemi Moğol istilasından sonra Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ile Türkmen beylerinin kendi bölgelerinde egemenliklerini kurdukları dönemdir.
Bu dönemin en önemli beyliği, dünya tarihine yön veren Kayı Beyi Osman Bey’in kurduğu Osmanlı Beyliği’dir.
Aydın ili Anadolu Beylikleri Dönemi’nde önemli bir konuma sahip olmuştur. Bu dönemde Aydın sınırları içinde veya yakınında birçok beylik kurulmuş ve bu beylikler bölgenin siyasi, ekonomik ve kültürel yapısını şekillendirmiştir.
Aydın ve çevresinde kurulan beylikler Menteşeoğulları, Saruhanlılar ve Germiyanoğulları’dır.
Pazar yerinin hangi beyliğe ait olduğu henüz bilinmiyor
Afrodisias antik kentinde yerleşimin devam ettiği M.Ö. 5. yüzyıldan Selçuklu dönemine kadar farklı katmanlarda kazılar gerçekleştirilmeye devam ediliyor.
Kazı ekibinin son bulgusu, Beylikler döneminde kentin en büyük caddesi üzerinde yer alan ve tüm Doğu Akdeniz halklarının alışveriş yaptığı bir pazar yerinin izleri oldu.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Afrodisias Antik Kenti’nde kazı çalışmalarına başkanlık eden Prof. Dr. Roland R.R. Smith, “Ana cadde üzerinde Geç Antik ve Erken Bizans katmanlarında kazı çalışmalarımız devam ediyor.”
7. yüzyılda kentin bir çöküş dönemine girdiğini, sütunlu cadde ve sütunların tahrip olduğunu tespit ettik. Buna rağmen insanların burayı terk etmediğini, yıkılan binaların üzerine bir yaşam kurmaya devam ettiğini ve yaşamaya devam ettiğini görüyoruz” dedi.
Prof. Dr. Smith, “Burada hala çok fazla tarımsal faaliyet olduğunu gördük. İnsanlar burada devasa mermer binalar olmadan da yaşayabileceklerini fark ettiler. Roma döneminde inşa edilen tüm o mermer binalar, hamamlar, gymnasiumlar… Bunların artık bir zorunluluk olmadığını, onlarsız yaşayabileceklerini anladılar. Sonuçta buna farklı bir hayat diyebiliriz ama karanlık bir dönem değildi.”
“Burası Anadolu’nun çok zengin ve önemli bir parçası ve her zaman iskan edilmiş oldu. Örneğin, bu tarafta biraz daha yukarıda bulunan alan, Beylikler döneminin pazar alanıdır ve bize yüzeyden çok önemli miktarda madeni para vermiştir. Türk nümismatik ekiplerimiz bu alanda ilkel dönem sikkeleri üzerinde ciddi bir çalışma yaptılar. Bize buranın bir pazar yeri olduğunu kesin olarak gösterdi ve buluntular bunun uluslararası bir pazar yeri olduğunu ve tüm Doğu Akdeniz halkı tarafından kullanıldığını gösteriyor” diye konuştu.
Smith ayrıca, pazar yerinin hangi prenslik dönemine ait olduğunu belirlemek için çalışmaların devam ettiğini kaydetti.
Kapak fotoğrafı: Ferdi Uzun/AA
